Hiệu quả của mô hình “3 sạch” ở Nghệ An

Trong những năm qua, Hội Nông dân (ND) các cấp tỉnh Nghệ An đã tích cực đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động, giáo dục cán bộ, hội viên nông dân và cộng đồng dân cư nông thôn tham gia các hoạt động bảo vệ môi trường; xây dựng các mô hình điểm về bảo vệ môi trường trên địa bàn nông thôn đã thu được kết quả tích cực, góp phần làm thay đổi bộ mặt nông thôn, nâng cao chất lượng cuộc sống đi đôi với giữ gìn cảnh quan môi trường xanh, sạch, đẹp.

Phong trào sạch nhà, sạch đường, sạch đồng ruộng

Việc gìn giữ môi trường nông thôn hiện nay là điều rất đáng được quan tâm và cần sự vào cuộc đồng bộ của các cấp, các ngành và đặc biệt là ý thức bảo vệ môi trường của mỗi người dân sinh sống trên địa bàn. Để hoạt động đó được đông đảo người dân tham gia Hội ND các cấp đã có nhiều hoạt động thiết thực nhằm nâng cao ý thức cho hội viên nông dân dưới nhiều hình thức bằng các mô hình cụ thể như: Trực tiếp tham gia thu gom, phân loại và xử lý rác thải ở nông thôn; Xây dựng các lò đốt rác thải mini ở từng hộ gia đình được triển khai hầu khắp các huyện; xây dựng các hố thải ủ làm phân vi sinh điển hình như ở huyện Anh Sơn, Thanh Chương…; phong trào thu gom vỏ bao bì thuốc bảo vệ thực vật ở huyện Nghĩa Đàn; Phong trào bảo vệ môi trường biển chống rác thải nhựa ở Cửa Lò, Nghi Lộc, Quỳnh Lưu; Phong trào cải tạo vườn tạp, xây dựng vườn chuẩn nông thôn mới triển khai đồng loạt trên toàn tỉnh; Phong trào hàng cây “Nông dân ơn Bác”…

Hiện nay trên địa bàn toàn tỉnh rác thải rắn sinh hoạt tại nông thôn chưa được thu gom xử lý triệt để, mới có 12/21 đơn vị cấp huyện triển khai lắp đặt thùng chứa đựng bao bì thuốc bảo vệ thực vật trên đồng ruộng. Để người dân ý thức hơn vào việc tham gia bảo vệ ruộng đồng xanh, sạch “nói không với vứt chai lọ thuốc bảo vệ thực vật bừa bãi”, Hội ND đã tiến hành thành lập các tổ thu gom vỏ bao bì thuốc bảo vệ thực vật trên các cánh đồng. Hội ND Nghĩa Đàn đã phát động 23/23 cơ sở Hội, 100% hội viên trên địa bàn toàn huyện đồng loạt ra quân thu gom rác thải, vỏ bao bì thuốc bảo vệ thực vật đã qua sử dụng trên các cánh đồng, ao, hồ, kênh mương…

“Ngoài tuyên truyền cho hội viên nông dân hiểu rõ về tác hại của việc vứt bừa bãi vỏ bao bì thuốc bảo vệ thực vật, nhắc nhở nhau để đúng nơi quy định nông dân tự giác thu gom vỏ bao bì thuốc bảo vệ thực vật trên các cánh đồng bỏ vào các bể chứa theo quy định, cách làm này còn giúp nông dân thay đổi nhận thức, hành vi và thói quen trong lao động, sản xuất, bảo vệ môi trường. Cùng với đó, Hội còn hướng dẫn nông dân trong sản xuất nông nghiệp cần sử dụng hoá chất hợp lý trên đồng ruộng, kiểm soát việc sử dụng hoá chất, thuốc bảo vệ thực vật, phân bón hoá học dùng trong nông nghiệp, nuôi trồng thuỷ sản; hạn chế sử dụng các loại phân và thuốc bảo vệ thực vật có hàm lượng hóa chất cao trong canh tác nông nghiệp và nuôi trồng thủy sản; khuyến khích sử dụng các sản phẩm thân thiện với môi trường”, ông Nguyễn Hồng Sơn – Phó Chủ tịch Hội ND tỉnh chia sẻ.

Mặt khác, để môi trường nông thôn ngày một trong xanh Hội ND chú trọng phong trào “Hàng cây nông dân ơn Bác” đã phát động trồng được hàng trăm kilomet cây xanh. Phong trào này nhằm phát huy nét đẹp truyền thống của người dân Việt Nam về “Tết trồng cây đời đời nhớ ơn Bác”; tạo chuyển biến căn bản trong nhận thức của cán bộ, hội viên nông dân về ý nghĩa, mục đích của việc thực hiện phong trào. Chính trồng cây xanh phủ trắng đồi trọc đã điều hòa được không khí và giảm thiểu ô nhiễm cho môi trường sống.

Biến phế phẩm nông nghiệp thành phân hữu cơ vi sinh

Để giảm bớt chi phí đầu tư vào sản xuất, trong những năm qua nông dân các cấp đã tuyên truyền, hướng dẫn hội viên nông dân tận dụng phế phẩm trong sản xuất nông nghiệp “biến” những phế phẩm đó thành phân hữu cơ vi sinh. Ông Nguyễn Long xã Khai Sơn (Anh Sơn) chia sẻ: “Với cách làm này nông dân chúng tôi giảm được chi phí đầu tư rất lớn. Mỗi năm gia đình tôi ủ phân từ phế phẩm nông nghiệp, phân thải từ trâu bò, lợn, gà đã làm ra được cả tấn phân tha hồ bón cho cây trồng mà không lo ô nhiễm vì hóa chất, tiết kiệm chi phí rất lớn trong sản xuất”.

Để giúp bà con nông dân tận dụng được lượng phế phẩm này một cách hữu ích nhất, Hội ND tích cực phối hợp với các ngành chức năng tổ chức các lớp tập huấn phổ biến kiến thức cho người dân về cách phân loại rác thải hữu cơ với rác thải vô cơ hàng ngày được các hộ gia đình thu gom vào bao tải để tổ thu gom thu gom đem về bãi rác tập trung để xử lý bằng phương pháp đốt, còn những rác thải hữu cơ được xử lý ngay tại gia đình; hướng dẫn, hỗ trợ các hộ gia đình nông dân xây dựng các thùng chứa rác thải tại hộ gia đình, sử dụng các chế phẩm ủ rác và phương pháp xử lý rác thải hữu cơ tại hộ gia đình. Chính cách làm này đã bổ sung tốt nguồn dinh dưỡng cho cây trồng, cũng như giảm chi phí đầu tư trong sản xuất, nâng cao hiệu quả kinh tế cho gia đình.

Hiện nay, tình trạng người dân sau khi thu hoạch mùa đã đốt rơm rạ ngay trên chính đồng ruộng mình sản xuất, điều đó càng làm cho môi trường không khí thêm ô nhiễm, đất bị chai sần và đặc biệt là những vi sinh vật có lợi cho đất bị chết do tác động việc đốt rơm rạ của người dân. Để vấn đề này hạn chế tối thiểu, Hội ND đang tiếp tục tuyên truyền với người dân hạn chế đốt rơm rạ trên ruộng, tiếp tục tận dụng những loại cây trồng trong nông nghiệp như cây ngô, cây lạc, gốc khoai,… đưa về ủ để làm phân bón cho cây trồng nhằm giảm thiểu ô nhiễm môi trường đất, không khí và nước. Đồng thời, từ nguồn phế phẩm đó lại giúp mình giảm bớt chi phí mua phân trong quá trình sản xuất. Hiện nay, tại các huyện Anh Sơn, Thanh Chương, Con Cuông mô hình này đang được nhân rộng và hiệu quả.

“Thời gian tới, Hội ND Nghệ An tiếp tục phấn đấu để đạt 90% số hộ hội viên thu gom rác thải sinh hoạt theo qui định. Tích cực tham gia bảo vệ và cải thiện môi trường làng nghề, bảo vệ các lưu vực sông, môi trường biển, trồng và bảo vệ rừng. Phấn đấu mỗi cơ sở Hội xây dựng 1 mô hình chi hội sản xuất gắn với bảo vệ môi trường, thích ứng với biến đổi khí hậu; 1 chi hội có 1 hàng cây và 1 vườn cây ơn Bác; mỗi chi hội thành lập được 1 tổ thu gom vỏ bao bì thuốc bảo vệ thực vật trên các cánh đồng. Mỗi chi hội xây dựng 1 mô hình “Tổ tự quản bảo vệ môi trường”; 70% hộ nông dân chăn nuôi có chuồng trại hợp vệ sinh”
Ông Nguyễn Hồng Sơn – Phó chủ tịch Hội ND Nghệ An.

Bài, ảnh: Bùi Ánh