Theo văn bản của Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), phản ánh của các DN cho thấy, từ năm 2016 đến nay, Indonesia đang không nhập khẩu tất cả mặt hàng cá khô từ Việt Nam, Malaysia, Thái Lan và Myanmar. Tuy nhiên, Indonesia không có văn bản chính thức nào từ Bộ thủy sản Indonesia về việc cấm nhập khẩu nhưng Hải quan tại các cảng Belawan, Jakarta và Kalimantan trong hơn 3 năm trở lại đây lại không cho nhập khẩu các hàng từ cá khô.
Được biết, Indonesia có chính sách/quy định không nhập khẩu các sản phẩm mà trong nước sản xuất được.
Vì vậy, các DN thủy sản muốn xuất khẩu mặt hàng cá khô sang Indonesia đều phải xuất khẩu phi chính thức vào Indonexia thông qua các cửa khẩu chuyển tải như: Klang, Tanjung pelapas, Penang , Kuching của Malaysia. Điều này tạo sự rủi ro rất cao cho các DN. Mặt khác, khi xuất khẩu phi chính thức như vậy thì chi phí nhập khẩu của Indonesia rất cao (đội lên gấp 3 lần so với xuất khẩu chính ngạch). Do đó, sản lượng XK cá khô từ Việt Nam sang Indonesia bị giảm mạnh (giảm 80-90% trong năm 2015-2016).
Việc Indonesia cấm nhập khẩu mặt hàng làm từ cá khô từ một số nước mà không có văn bản chính thức nào ban hành là trái ngược hoàn toàn với các quy định của WTO, càng không phù hợp mở cửa thị trường trong khuôn khổ công đồng kinh tế AEC.
Với mục tiêu đẩy mạnh XK thủy sản sang thị trường Indonesia tăng cả về khối lượng và chủng loại, Hiệp hội VASEP đề nghị Bộ Công Thương xem xét tìm hiểu rõ vấn đề và đấu tranh, kiến nghị kịp thời để hỗ trợ DN Việt Nam – đảm bảo các nước thực hiện đúng cơ chế mở cửa thị trường trong khuôn khổ Cộng đồng kinh tế AEC như đã cam kết.
Theo VASEP, tổng giá trị xuất khẩu thủy sản chính ngạch của Việt Nam sang Indonesia trong năm 2016 đạt 5,094 triệu USD, tăng 67% so với năm 2015. Trong 6 tháng đầu năm 2017, xuất khẩu thủy sản sang Indonesia đạt 3,506 triệu USD, tiếp tục tăng 36,87% so với cùng kỳ năm 2016.
Tổng giá trị nhập khẩu thủy sản của Indonesia sang Việt Nam trong 6 tháng đầu năm 2017 đạt 21,913 triệu USD, tăng 1,76% so với cùng kỳ năm 2016.
