Hà Nội và TP.HCM: Mới chỉ đáp ứng 9% và 19% nhu cầu nhà ở xã hội?

Nhu cầu cao, đáp ứng thấp

Ngày 16/3, Báo cáo tại hội nghị tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy phát triển NOXH, ông Nguyễn Văn Sinh – Thứ trưởng Bộ Xây dựng, cho biết, giai đoạn từ năm 2021-2023, cả nước có 499 dự án NOXH đã được triển khai với quy mô 411.250 căn. Trong đó, 72 dự án hoàn thành, quy mô 38.128 căn; 129 dự án đã khởi công xây dựng, quy mô 114.934 căn và có 298 dự án đã được chấp thuận chủ trương đầu tư, quy mô 258.188 căn.

Nhiều địa phương đã tích cực trong việc thu hút đầu tư, thúc đẩy khởi công xây dựng NOXH, như: Bắc Ninh 15 dự án, 6.000 căn; Bắc Giang 5 dự án, 12.475 căn; Hải Phòng 7 dự án, 11.678 căn; Bình Dương 07 dự án, 6.557 căn; Đồng Nai 8 dự án, 9.074 căn; Thanh Hóa 9 dự án, 4.948 căn...).

Nhưng tại một số địa phương trọng điểm mặc dù có nhu cầu về NOXH rất lớn, thì việc đầu tư NOXH lại hạn chế so với mục tiêu của đề án đến năm 2025. Trong đó, Hà Nội mới chỉ có 3 dự án, 1.700 căn đáp ứng 9%; TP.HCM 7 dự án, 4.996 căn đáp ứng 19%; Đà Nẵng 5 dự án, 2.750 căn đáp ứng 43%...). Thậm chí, nhiều địa phương không có dự án NOXH khởi công trong giai đoạn từ năm 2021 đến nay như: (Hà Giang, Cao Bằng, Điện Biên, Lai Châu, Vĩnh Phúc, Ninh Bình, Nam Định, Quảng Ngãi, Quảng Bình, Kon Tum, Gia Lai…).

Theo Thứ trưởng Sinh, nhiều địa phương chưa quan tâm phát triển NOXH, nhà ở cho công nhân, người lao động khu công nghiệp; Chưa đưa các chỉ tiêu phát triển nhà ở, đặc biệt là chỉ tiêu phát triển NOXH, nhà ở cho công nhân vào kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm và hàng năm. Trong đó, chưa xác định rõ quỹ đất cho phát triển NOXH trong quy hoạch đô thị, khu công nghiệp; ngoài quỹ đất 20% NOXH trong các dự án nhà ở thương mại, hầu hết các địa phương chưa quan tâm đến việc quy hoạch bố trí quỹ đất làm dự án NOXH độc lập. Một số thành phố lớn, tập trung nhiều người lao động thu nhập thấp, có nhu cầu về NOXH cao, tuy nhiên địa phương đăng ký NOXH hoàn thành trong năm 2024 thấp như: Hà Nội 1.181 căn, TP.HCM 3.765 căn, Đà Nẵng 1.880 căn, Cần Thơ 1.535 căn...

Lãi suất ngân hàng cho dự án NOXH còn cao

Bên cạnh đó, một số địa phương có nhiều dự án đã được chấp thuận chủ trương đầu tư, nhưng các cấp chính quyền chưa quan tâm, tạo điều kiện trong việc lựa chọn chủ đầu tư để triển khai xây dựng. Hay một số dự án NOXH đã khởi công, nhưng chưa được các doanh nghiệp thi công hoặc thi công chậm tiến độ. Một số dự án đã đủ điều kiện vay vốn ưu đãi, tuy nhiên chưa được UBND cấp tỉnh rà soát để công bố danh mục được vay vốn ưu đãi.

Nói về gói tín dụng 120.000 tỷ đồng, Thứ trưởng Bộ Xây dựng nêu, hiện nay đã có đã có 28 địa phương công bố danh mục 68 dự án đủ điều kiện vay nhu cầu vay vốn hơn 30.000 tỷ đồng.

Các ngân hàng đã cam kết cấp tín dụng cho 15 dự án với số tiền khoảng 7.000 tỷ đồng; trong đó đã có 8 dự án NOXH tại 7 địa phương được giải ngân với số vốn khoảng 640 tỷ đồng. Như vậy, còn 61 dự án đã khởi công, nhưng chưa được đưa vào danh mục đủ điều kiện vay của các địa phương.

Mặc dù Ngân hàng Nhà nước đã 2 lần hạ lãi, nhưng, Thứ trưởng Nguyễn Văn Sinh cho rằng, với lãi suất áp dụng trong nửa đầu năm 2024 là 8%/năm đối với chủ đầu tư và 7,5% đối với người mua nhà và thời hạn được hưởng lãi suất ưu đãi ngắn (3 năm đối với chủ đầu tư, 5 năm đối với khách hàng cá nhân) chưa thực sự thu hút người vay. Đây được xem là một trong những nguyên nhân khiến chủ đầu tư và người dân có như cầu NOXH chưa mặn mà.