Hành trình xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu, thông minh ở Yên Khánh

Những “mốc son” đáng nhớ

Còn nhớ, năm 2011, cũng như các huyện khác trên địa bàn tỉnh Ninh Bình nói riêng và cả nước nói chung, huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình bắt tay vào xây dựng NTM với bao khó khăn, bỡ ngỡ. Nhưng với sự quyết tâm vào cuộc của cả hệ thống chính trị từ tỉnh, huyện, xã và sự hưởng ứng, đóng góp sức người, sức của của nhân dân, trên tinh thần “Nhà nước và nhân dân cùng làm; tiêu chí dễ làm trước, khó làm sau”… nhờ đó huyện Yên Khánh đã gặt hái được rất nhiều thành công, bài học quý được rút ra. Và những bài học, kinh nghiệm đó sau này trở thành “cẩm nang” cho nhiều địa phương trong tỉnh và cả nước học tập, noi theo.

Với sự nỗ lực không ngừng nghỉ, năm 2018 huyện Yên Khánh đã được Thủ tướng Chính phủ ký Quyết định công nhận đạt chuẩn huyện NTM, trong niềm vui chung của lãnh đạo, chính quyền địa phương và bà con nhân dân trong toàn huyện. Sự kiện huyện Yên Khánh tổ chức Lễ đón nhận huyện NTM, đã trở thành một sự kiện lịch sử, văn hóa đáng nhớ của người dân nơi đây, với sự tự hào, phấn khởi, vui mừng khôn xiết… bởi đó là thành quả của “Lòng dân, ý Đảng”.

Không ngủ quên trên thành công, chiến thắng, đúng với tinh thần của Chương trình Mục tiêu Quốc gia về Xây dựng nông thôn mới, đó là xây dựng nông thôn mới “Có điểm khới đầu, nhưng không có điểm kết thúc”. Xây dựng NTM, là xây dựng một bộ mặt, một bức tranh nông thôn đa sắc màu, ngày càng đẹp hơn, văn mình hơn, đời sống người dân ngày một tốt hơn, ấm no, hạnh phúc, biến những vùng quê nông thôn trở thành những vùng quê văn minh, thôn minh, trở thành nơi “đáng sống” hơn…

Với tinh thần đó, huyện Yên Khánh đã tiếp tục đầu tư, huy động sự vào cuộc của toàn dân để nâng cấp các tiêu chí; chỉnh trang các công trình công cộng, nhà cửa. Ban Chỉ đạo xây dựng NTM huyện đã bám sát văn bản hướng dẫn, chỉ đạo của Trung ương, của tỉnh và các Nghị quyết, Kế hoạch để kịp thời phân công nhiệm vụ cho từng thành viên phụ trách xã, cơ quan chuyên môn phụ trách các nội dung, các tiêu chí của xã; tham mưu cho UBND huyện triển khai thực hiện; phong trào xây dựng NTM nâng cao diễn ra sôi nổi, mạnh mẽ, nhận được sự đồng thuận cao của nhân dân.

Diện mạo các vùng quê ngày càng khang trang, đẹp đẽ. Trong giai đoạn 2018 - 2022, tổng nguồn vốn huy động để thực hiện chương trình trong toàn huyện là trên 1.330 tỷ đồng, trong đó vốn tham gia của cộng đồng dân cư là gần 400 tỷ đồng, chiếm 29,5%. Cuộc sống của người dân nông thôn đang đổi thay từng ngày. Năm 2022 thu nhập bình quân đầu người đạt 69,42 triệu đồng, tăng gần 28 triệu đồng so với năm 2018. Toàn huyện có 12 xã đạt chuẩn NTM nâng cao và kiểu mẫu. Qua đánh giá, đến nay Yên Khánh đã cơ bản đạt 9/9 tiêu chí huyện NTM nâng cao. Được các sở, ngành của tỉnh thẩm tra, xác nhận theo quy định, 99,75% tỷ lệ người dân hài lòng đối với kết quả xây dựng NTM nâng cao trên địa bàn.

Đến nay, huyện Yên Khánh có 186/248 thôn, xóm được công nhận khu dân cư NTM kiểu mẫu. Có được kết quả trên, thời gian qua cấp ủy Đảng, chính quyền các cấp đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền để người dân hiểu được mục đích, ý nghĩa của chương trình, từ đó tích cực tham gia đóng góp tiền của, ngày công lao động để nâng cấp các tuyến đường dong, ngõ xóm, chỉnh trang nhà văn hóa và các công trình phúc lợi công cộng…

 Bộ mặt nông thôn thay đổi rõ nét, khởi sắc; đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân ngày một nâng lên; môi trường, cảnh quan đảm bảo sáng - xanh - sạch - đẹp - an toàn; đô thị được tăng cường đầu tư theo hướng văn minh hiện đại; hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao được duy trì thường xuyên; các thiết chế văn hóa tại cơ sở được tăng cường, sử dụng có hiệu quả; cơ sở hạ tầng được quan tâm đầu tư, nâng cấp đồng bộ, liên thông, hiện đại tạo động lực cho phát triển. Huyện Yên Khánh đang trở thành một miền quê đáng sống. 

Với những nỗ lực và kết quả đã đạt được, ngày 21/6/2024, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang đã ký Quyết định số 551/QĐ-TTg công nhận huyện Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao năm 2023. Một lần nữa, chính quyền và nhân dân huyện Yên Khánh được xướng tên trên hành trình xây dựng NTM của tỉnh Ninh Bình nói riêng và cả nước nói chung.

Những thôn, xóm kiểu mẫu, thông minh

Trước khi Yên Khánh được công nhận là huyện đạt chuẩn NTM nâng cao, song song với việc xây dựng huyện NTM nâng cao, Yên Khánh đã tiến hành xây dựng NTM kiểu mẫu, thông minh, với hành trình bắt đầu từ những thôn, xóm.

Ngày 10/10/2022, UBND tỉnh đã có Quyết định số 897/QĐ-UBND về việc quy định chi tiết xã NTM kiểu mẫu giai đoạn 2021-2025 trên địa bàn tỉnh Ninh Bình. Thôn thông minh đạt các tiêu chí cụ thể như: Hạ tầng mạng Internet băng rộng cáp quang phủ trên số hộ gia đình đạt từ 80% trở lên; phổ cập dịch vụ mạng di động 4G/5G đạt 100%; có mạng wifi miễn phí ở nhà văn hóa thôn; tỷ lệ người dân trưởng thành sử dụng điện thoại thông minh đạt từ 90% trở lên; tỷ lệ người dân trưởng thành có tài khoản thanh toán điện tử đạt từ 70% trở lên. Bám sát quy định của các cấp về xây dựng xã NTM kiểu mẫu, nhiều thôn thông minh đang hiện hữu khắp nơi trên địa bàn huyện Yên Khánh.

Ông Phạm Văn Phụ - Phó Trưởng phòng Văn hóa-Thông tin huyện Yên Khánh cho biết: Thực hiện Kế hoạch số 124/KH-UBND ngày 16/10/2022 của UBND huyện Yên Khánh về triển khai thực hiện mô hình chuyển đổi số cấp xã trên địa bàn huyện Yên Khánh và Chương trình xây dựng NTM kiểu mẫu, thời gian qua, huyện Yên Khánh đã chỉ đạo các phòng, ban chuyên môn, các xã đăng ký thực hiện các tiêu chí xây dựng thôn thông minh; bố trí nguồn kinh phí thực hiện chuyển đổi số và xây dựng NTM kiểu mẫu; tiếp tục huy động lực lượng tham gia xây dựng cơ sở hạ tầng nông thôn.

Đến nay, 16/19 xã, thị trấn trên địa bàn huyện Yên Khánh đã thực hiện, đạt 85,6%; xây dựng 8 thôn thông minh; hạ tầng băng rộng cáp quang, kết nối Internet đã được phủ đến 100% thôn, xóm, phố; 100% dân cư được phủ sóng thông tin di động 4G, 5G; trên 90% người dân trong độ tuổi sử dụng điện thoại thông minh; trên 80% hộ gia đình có sử dụng Internet và điện thoại thông minh.

Triển khai thí điểm mô hình chuyển đổi số và xây dựng thôn thông minh, xã Khánh Cư, huyện Yên Khánh lựa chọn thôn Xuân Dương 2 để chỉ đạo thực hiện. Sau 1 năm triển khai, đời sống của người dân thôn Xuân Dương 2 đã và đang có những đổi thay tích cực.

Ông Đinh Văn Bẩy – Trưởng thôn Xuân Dương 2 chia sẻ: Từ ngày triển khai chuyển đổi số, thực hiện mô hình thôn thông minh, sau những khó khăn ban đầu, việc triển khai các công việc của thôn xóm đã thuận tiện và dễ dàng hơn nhiều, đồng thời phong cách làm việc cũng mới mẻ, hiện đại hơn, hiệu quả công việc tăng lên. Nếu như trước đây tôi phải túc trực hàng ngày tại nhà văn hóa để giải quyết công việc thôn, trực hệ thống loa truyền thanh... thì nay, với chiếc điện thoại thông minh, dù bất cứ đâu, bất cứ lúc nào tôi cũng có thể giải quyết công việc. Năm 2023, thôn Xuân Dương 2 được công nhận là thôn thông minh.

Tương tự, xã Khánh Hòa, huyện Yên Khánh đã chọn xóm Chùa để triển khai xây dựng xóm thôn minh, NTM kiểu mẫu. Nếu trước đây, khi thông báo các sự kiện, hội họp, cán bộ xóm Chùa sử dụng loa truyền thanh hoặc giấy mời. Tuy nhiên, vẫn có tình trạng một số người dân nắm bắt nội dung không kịp thời. Giờ đây, với ứng dụng thành lập nhóm Zalo của xóm, người dân đã nhận được thông tin mọi lúc, mọi nơi.

Ông Ngô Xuân Trường – Bí thư Chi bộ xóm Chùa, xã Khánh Hòa cho biết: Xóm Chùa có 245 hộ với 730 nhân khẩu. Để thuận tiện cho công việc, xóm đã lập nhóm Zalo cộng đồng. Đến nay, các thành viên trong nhóm thường xuyên tương tác. Thông qua nhóm Zalo giúp truyền tải các thông tin về triển khai hội họp, triển khai nghị quyết, các phong trào thi đua, giúp người dân cập nhật thông tin mới một cách chính xác, thuận tiện; việc quản lý an ninh trật tự; đảm bảo vệ sinh môi trường thực hiện hiệu quả.

Hiện nay, hầu hết các thôn được chọn xây dựng thôn thông minh trên địa bàn huyện đều thành lập được trang thông tin thôn, xóm, các đoàn thể trên ứng dụng mạng xã hội Zalo. Cùng với sự hỗ trợ của xã, các thôn đã huy động xã hội hóa để lắp đặt hệ thống wifi tốc độ cao miễn phí, camera an ninh giám sát tại các khu vực công cộng, tuyến trục đường chính.

Ngoài ra, các địa phương quan tâm đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến, cập nhật kiến thức cho người dân nhằm thúc đẩy các dịch vụ thanh toán điện tử; hướng dẫn, khuyến khích người dân tiếp cận các nền tảng công nghệ số, phát triển các mô hình nông nghiệp thông minh; kinh doanh, quảng bá, tiêu thụ sản phẩm trên các nền tảng điện tử; việc tiếp nhận thông tin từ chính quyền xã qua app xã hội số...

Ông Nguyễn Văn Liêm – Phó Chủ tịch UBND xã Khánh Hòa cho biết: Năm 2023, xã Khánh Hòa được công nhận đạt chuẩn NTM nâng cao, có 10/10 xóm đã đạt xóm NTM kiểu mẫu, 2 xóm thông minh, bộ mặt nông thôn ở Khánh Hòa đã thực sự thay đổi, mỗi thôn đều đẹp như một bức tranh vậy.

Không chỉ có xã Khánh Cư, Khánh Hòa, mà ở huyện Yên Khánh nhiều xã đã và đang tích cực xây dựng xã NTM kiểu mẫu, thông minh, bắt đầu từ thôn xóm, dựa vào lòng dân, sức dân, khơi dậy tinh thần dân tộc, quê hương. Cụ thể, trong quá trình xây dựng khu dân cư NTM kiểu mẫu, xóm 11, Đông Cường, xã Khánh Cường đã huy động nhân dân đóng góp được gần 400 triệu đồng để chỉnh trang, nâng cấp Nhà văn hoá, mở rộng đường giao thông, đồng thời trồng hoa, cây xanh 2 bên đường, lắp đặt điện chiếu sáng tạo diện mạo sáng xanh, sạch đẹp và đảm bảo an ninh trật tự. Những con đường hoa, những bức tường bích họa, những khu vui chơi, thể dục thể thao, đã và đang mang đến cho các làng quê ở Yên Khánh một màu sắc với, một “hơi thở” mới…