Đẩy mạnh sản xuất và sử dụng phân bón hữu cơ và thuốc BVTV sinh học

Phát biểu khai mạc Hội thảo, ông Hồ Xuân Hùng, Chủ tịch Tổng hội Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam cho biết: Hiện nay, thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng đang đứng trước tình trạng biến động giá lương thực do ảnh hưởng bởi xung đột Nga - Ukraine và khủng hoảng kinh tế thế giới, gây ra tình trạng thiếu hụt lương thực trên toàn cầu. Trong bối cảnh đó, chúng ta cần tận dụng thời cơ bằng việc tăng cường sản xuất lúa gạo và nông sản chất lượng cao, gắn với chuyển dịch cơ cấu cây trồng để đa dạng hóa thị trường xuất khẩu.

Mục tiêu này phù hợp với chiến lược phát triển của ngành Nông nghiệp đến năm 2030 và Đề án phát triển bền vững 1 triệu héc ta lúa chất lượng cao gắn với tăng trưởng xanh. Để tận dụng được thời cơ đó, việc sản xuất, sử dụng phân bón và thuốc BVTV hiệu quả trong sản xuất nông nghiệp cần được xem trọng.

Theo số liệu của Cục BVTV, trung bình giai đoạn 2017 - 2020, mỗi năm Việt Nam sử dụng 10,2 triệu tấn phân bón công nghiệp, trong đó có gần 80% là phân bón vô cơ, còn lại là phân bón hữu cơ. So với cách đây khoảng 35 năm là giai đoạn nước ta bắt đầu thực hiện công cuộc đổi mới, lượng phân bón vô cơ sử dụng tăng 6,61 lần trong khi diện tích gieo trồng chỉ tăng 1,68 lần. 

Số lượng thuốc BVTV nhập khẩu và sản xuất dao động trung bình từ 80 - 100 ngàn tấn/năm, trong đó số lượng thuốc BVTV sinh học ước đạt khoảng 15 - 16 ngàn tấn/năm. So với các nước trong khu vực và trên thế giới, Việt Nam là nước nông nghiệp sử dụng thuốc BVTV đứng thứ 80 trong tổng số 160 nước, và ít hơn nhiều so với các nước khác trong khu vực. Từ năm 1990 đến nay, lượng thuốc BVTV Việt Nam sử dụng giảm dần qua các năm.

Ông Nguyễn Văn Sơn, Hội Doanh nghiệp Sản xuất và Kinh doanh thuốc BVTV Việt Nam (VIPA) chia sẻ: Hiện trên thế giới đã có khoảng 1.400 sản phẩm thuốc BVTV sinh học được nghiên cứu sản xuất, đăng ký và thương mại hóa. Trong những năm gần đây, sự phát triển nhanh và mạnh của các kỹ thuật mới như sinh học phân tử, kỹ thuật di truyền, kỹ thuật sinh hóa và các kỹ thuật khác đã góp phần phát triển việc sản xuất thuốc BVTV sinh học. Mỹ là nước đứng đầu nghiên cứu về thuốc BVTV sinh học, tiếp đến là Ấn Độ và Trung Quốc, Brazil và châu Âu.

Đến nay, nhiều quốc gia khuyến khích phát triển và sử dụng các loại thuốc BVTV sinh học để phòng trừ sinh vật gây hại. Mỹ là nước tiêu thụ thuốc BVTV sinh học nhiều nhất, chiếm 12% thị trường toàn cầu. Trung Quốc và Ý là những quốc gia sản xuất thuốc BVTV sinh học lớn nhất trên thế giới, chiếm 80% doanh số trên thị trường toàn cầu. Các quốc gia đang sử dụng thuốc BVTV sinh học nhiều nhất gồm có Mỹ, Canada, Mexico, Đức, Pháp, Tây Ban Nha, Anh, Italy, Hà Lan, Nga, Trung Quốc, Ấn Độ, Nhật Bản, Australia...

Ông Ngô Văn Đông, Tổng Giám đốc Công ty CP phân bón Bình Điền chia sẻ: Công ty luôn có tâm niệm là phục vụ và nâng cao đời sống người nông dân và đó là trách nhiệm, yêu cầu rất lớn đối với ngành nông nghiệp. Hiện trạng thuốc BVTV trong 3 năm qua biến động giá cả rất khủng khiếp ảnh hưởng đến đời sống người nông dân, tôi kiến nghị nên có sự kiến tạo cơ chế chính sách và có tổ chức điều tra đánh giá thực trạng phân bón hiện nay để có giải pháp cho ngành phân bón, nâng cao hiệu suất sử dụng phân bón giảm lượng bón, nâng cao hiệu quả và giảm khí thải vào môi trường.

Ông Lê Văn Thiệt, Cục Phó Cục Bảo vệ Thực vật, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết: Ngành BVTV đã phê duyệt kế hoạch thực hiện chiến lược phát triển nông nghiệp và nông thôn bền vững giai đoạn 2021 – 2030, tầm nhìn 2050 với nhiệm vụ trọng tâm là tiếp tục xây dựng và mở rộng các mô hình sản xuất theo hướng phát triển giá trị cho sản phẩm, xây dựng môi trường nông thôn xanh, sạch, đẹp; Đẩy mạnh sản xuất và sử dụng phân bón hữu cơ và thuốc BVTV sinh học.

Nhằm phát huy vai trò và trách nhiệm của ngành phân bón và BVTV trong phát triển nông nghiệp bền vững, chúng ta cần hoàn thiện văn bản quy phạm pháp luật về việc sản xuất và sử dụng phân bón, thuốc BVTV trong chuỗi giá trị nông sản. Chú trọng vào công tác đào tạo và tập huấn cho nông dân, cán bộ nông nghiệp tại địa phương, đại lý phân bón và thuốc BVTV. Đồng thời, tăng cường các biện pháp nghiệp vụ hỗ trợ mở cửa thị trường, tháo gỡ rào cản kỹ thuật đối với hàng hóa nông sản Việt Nam và truy xuất nguồn gốc, tăng giá trị và uy tín của nông sản Việt. 

Tại Hội thảo, các nhà khoa học, các doanh nghiệp phân bón và thuốc BVTV đã kết nối, chia sẻ những khó khăn, vướng mắc trong quá trình sản xuất kinh doanh, từ đó đưa ra nhiều giải pháp, kiến nghị với cơ quan chức năng về quản lý sản xuất, sử dụng hiệu quả phân bón và thuốc BVTV trong sản xuất nông nghiệp bền vững. Bên cạnh đó, các đại biểu đã tham gia góp ý, hiến kế vào việc xây dựng chuỗi cung ứng nông sản Việt Nam thân thiện và có trách nhiệm với người tiêu dùng.