Thảo luận

Kinh tế tuần hoàn trong chăn nuôi: Biến 'rác' thành nguyên liệu

07:30 22/03/2023 GMT+7
Với việc phát triển kinh tế tuần hoàn, ngành chăn nuôi có thể gia tăng giá trị từ chính các phụ phẩm mà hiện nay nhiều nơi vẫn coi là "rác".
Số lượng đàn vật nuôi lớn có tác động nhất định đối với môi trường - Ảnh minh họa

Dư địa cho phát triển kinh tế tuần hoàn trong chăn nuôi rất lớn

Ngày 21/3, Tổ điều hành Diễn đàn kết nối tiêu thụ nông sản, Cục Chăn nuôi (Bộ NN&PTNT) và Nhóm tham vấn kinh doanh nông nghiệp (ARG) của Trung tâm Nghiên cứu nông nghiệp quốc tế Australia tại Việt Nam (ACIAR) tổ chức Diễn đàn "Kinh tế tuần hoàn trong ngành chăn nuôi: Cơ hội và thách thức".

Theo thống kê của Cục Chăn nuôi (Bộ NN&PTNT), hiện cả nước có hơn 28,8 triệu con lợn, đàn trâu bò đạt hơn 8,9 triệu con, đàn gia cầm đạt 533 triệu con. Với xu hướng tăng trưởng như hiện nay, số lượng đàn vật nuôi lớn có tác động nhất định đối với môi trường.

Ông Võ Trọng Thành, Cục Chăn nuôi, cho biết việc xử lý chất thải, xử lý môi trường đang là vấn đề lớn với ngành chăn nuôi. Một trong những giải pháp hiệu quả để giải quyết vấn đề này là phát triển chăn nuôi theo mô hình kinh tế tuần hoàn. Cụ thể, triển khai các loại hình, phương thức, công nghệ chăn nuôi gắn với giảm tiêu hao nguyên liệu đầu vào, hạn chế phát thải đầu ra, xử lý tối ưu chất thải chăn nuôi làm đầu vào cho trồng trọt, chăn nuôi thủy sản và lâm nghiệp.

Theo định hướng kinh tế tuần hoàn, chăn nuôi phải gắn với trồng trọt và các ngành khác để hình thành chuỗi kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp. Chất thải chăn nuôi, phụ phẩm nông nghiệp là nguồn tài nguyên quý cần khai thác hiệu quả. Việc xử lý và tái sử dụng chất thải chăn nuôi, phụ phẩm nông nghiệp là trách nhiệm chung của toàn xã hội.

Chia sẻ câu chuyện tại địa phương, ông Trần Lâm Sinh, Phó Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Đồng Nai cho biết, là địa phương có lượng chăn nuôi lớn nhất cả nước (riêng với đàn lợn, số lượng đã lên tới 2,6 triệu con), tỉnh đang áp dụng các mô hình tuần hoàn nông nghiệp như mô hình nuôi ruồi cánh đen, áp dụng công nghệ tiên tiến nhất giúp các phụ phẩm được sử dụng gần như triệt để.

Ông Trần Lâm Sinh cho biết: "Sản lượng phân hữu cơ sử dụng từ phụ phẩm chăn nuôi của tỉnh là 2 triệu tấn/năm. Thời gian tới, tỉnh sẽ tập trung nâng cao nhận thức người dân, nâng cao năng lực đầu tư, nghiên cứu, tận dụng công nghệ, tạo động lực cho người dân, doanh nghiệp đầu tư nông nghiệp tuần hoàn thông qua hỗ trợ vốn, chính sách ưu tiên, liên kết các thành phần kinh tế theo chuỗi giá trị".

Theo bà Nguyễn Giang Thu, Phó Vụ trưởng Vụ Khoa học Công nghệ môi trường (Bộ NN&PTNT), hiện nay các mô hình như vườn ao chuồng (VAC); luân canh lúa – tôm, lúa – cá; sản xuất phân hữu cơ từ khí thải nông nghiệp; sản xuất tổng hợp bò – trùn quế - cỏ/ngô – gia súc, gia cầm – cá; chăn nuôi an toàn sinh học 4F; vòng tuần hoàn xanh trong các trang trại bò sữa; nuôi thủy sản với công nghệ tuần hoàn nước… đang được triển khai khá hiệu quả.

Tuy nhiên, thực tế kinh tế tuần hoàn ở Việt Nam phát triển chưa tương xứng với tiềm năng sản xuất; tỉ lệ thu và tái chế các phụ phẩm còn rất thấp.

"Tư duy trước đây vẫn còn coi phụ phẩm là rác thải, chưa coi đó là tài nguyên cần được xử lý để tiếp tục tuần hoàn. Trong thời gian tới, cần nâng cao nhận thức, vai trò, hiệu quả của các mô hình; hoàn thiện cơ chế thúc đẩy sản xuất, hỗ trợ phát triển kinh tế tuần hoàn; phát triển thị trường sản phẩm được sản xuất theo hướng kinh tế tuần hoàn", bà Giang nhấn mạnh.

Diễn đàn bàn về cơ hội và thách thức đối với kinh tế tuần hoàn trong ngành chăn nuôi - Ảnh: VGP/Đỗ Hương

Cần có chính sách thúc đẩy kinh tế tuần hoàn

Tại Diễn đàn, ông Nguyễn Trí Công, Chủ tịch Hiệp hội Chăn nuôi tỉnh Đồng Nai cho biết, các phụ phẩm trong chăn nuôi hiện đang được yêu cầu vận chuyển rất khắt khe vì được coi là chất thải theo Luật Bảo vệ môi trường. Ông Công cho rằng cần sự đồng bộ trong các luật với tư duy coi phụ phẩm của ngành này là nguyên liệu của ngành khác.

Để chăn nuôi bền vững, an toàn, ông Nguyễn Trí Công cho rằng, các cơ sở chăn nuôi cần chú trọng ngay từ các khâu đầu vào (thức ăn, vệ sinh môi trường…) để đảm bảo sản phẩm sạch ngay từ quá trình sản xuất. Cùng với đó, các đơn vị phân phối, tiêu thụ sản phẩm ra thị trường cũng phải tham gia chuỗi tuần hoàn này.

Ông Nguyễn Anh Phong, Giám đốc Trung tâm Thông tin, Viện Chính sách và Chiến lược phát triển nông nghiệp nông thôn (Bộ NN&PTNT) đánh giá, Việt Nam đang đối mặt với một số thách thức như nhận thức về kinh tế tuần hoàn quy mô nhỏ-vừa, doanh nghiệp siêu nhỏ ở nông thôn, hợp tác xã còn sơ khai, tâm lý ngại rủi ro, mức đầu tư cho các mô hình tái chế lớn, khung luật pháp chưa hoàn thiện.

Ông Nguyễn Anh Phong cho rằng, cần xây dựng hành lang pháp lý và tiêu chuẩn hóa kinh tế tuần hoàn trong lĩnh vực nông nghiệp; trong đó hoàn thiện cơ chế chính sách để đưa ra quy chuẩn sản xuất và thương mại hóa. Cùng với đó là xây dựng cơ chế, chính sách khuyến khích, ưu đãi cho các đối tượng doanh nghiệp, hợp tác xã sản xuất áp dụng công nghệ về kinh tế tuần hoàn.

Giám đốc Trung tâm Thông tin, Viện Chính sách và Chiến lược phát triển nông nghiệp nông thôn cũng nhấn mạnh các chính sách cần thúc đẩy liên kết, hợp tác trong nghiên cứu, ứng dụng và chuyển giao công nghệ trong nước và quốc tế. Thúc đẩy số hóa và xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu, phân tích dữ liệu về kinh tế tuần hoàn.

Theo Chính phủ

Tin cùng chuyên mục
Tin khác