7 tháng năm 2023, xuất khẩu cá ngừ tăng ấn tượng, cá tra sụt giảm cả 5 thị trường lớn

Xuất khẩu cá ngừ sang Hàn Quốc tăng gấp 2,5 lần

Số liệu thống kê của Hải quan Việt Nam cho thấy, trong khi các thị trường nhập khẩu cá ngừ chính của Việt Nam giảm, xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam sang Hàn Quốc lại tăng ấn tượng. Tính lũy kế 7 tháng đầu năm 2023, xuất khẩu cá ngừ sang thị trường này đã tăng gấp 2,5 lần cùng kỳ năm 2022, đạt hơn 7 triệu USD.

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thuỷ sản Việt Nam (VASEP), năm nay mặc dù đồng Won bị mất giá mạnh so với đồng đô la Mỹ khiến cho giá cá ngừ nhập khẩu tăng cao, nhưng do sản lượng đánh bắt của các đội tàu giảm nên Hàn Quốc phải tăng nhập khẩu từ các nước, trong đó có Việt Nam.

Tính lũy kế 7 tháng đầu năm 2023, xuất khẩu cá ngừ sangHà Quốc đã đạt hơn 7 triệu USD. Ảnh minh họa

Trong nhóm các sản phẩm cá ngừ xuất khẩu của Việt Nam, xuất khẩu cá ngừ chế biến và đóng hộp sang Hàn Quốc hiện đang tăng mạnh, đặc biệt cá ngừ đóng hộp tăng 468% so với cùng kỳ năm 2022. Trên thị trường Hàn Quốc, Việt Nam đang là nguồn cung cá ngừ lớn thứ 8, nhưng lại là nguồn cung cá ngừ chế biến và đóng hộp lớn nhất trong nửa đầu năm 2023.

Theo số liệu của Trung tâm Thương mại Thế giới (ITC), 6 tháng đầu năm nay, trong khi tổng nhập khẩu cá ngừ vào Hàn Quốc giảm 7% về khối lượng, nhưng nhập khẩu từ Việt Nam tăng gấp hơn 4 lần. Các sản phẩm cá ngừ chế biến đóng hộp của Việt Nam đang chiếm tới gần 77% tổng nhập khẩu nhóm sản phẩm này của Hàn Quốc.

Xuất khẩu cá tra đang hy vọng vào các thị trường mới

7 tháng đầu năm 2023, sản lượng cá tra của Việt Nam tăng nhẹ 2,3% so với cùng kỳ năm trước (YoY), lên mức 922.000 tấn. Tuy nhiên kim ngạch xuất khẩu lại giảm 37% YoY, đạt 1 tỷ USD.

Theo bà Lê Hằng – Giám đốc Truyền thông của VASEP nhận định, có 2 yếu tố ảnh hưởng đến sản xuất và xuất khẩu cá tra của Việt Nam thời gian qua. Đó là, nền kinh tế thế giới suy giảm khiến nhu cầu mặt hàng này sụt giảm ở các thị trường lớn như Mỹ, EU và Trung Quốc trong khi đây vốn là 3 thị trường tiêu thụ chính của Việt Nam. Các thị trường khác cũng đối mặt với lạm phát khiến tiêu thụ sụt giảm.

Mặt khác, nửa đầu năm 2022, khi nền kinh tế các nước phục hồi sau đại dịch Covid, các doanh nghiệp đã ồ ạt nhập khẩu với kỳ vọng tăng doanh số xuất khẩu và tiêu thụ cá tra trong nửa cuối năm 2022. Nhưng trái với dự đoán, lượng tiêu thụ cá tra không đạt như kỳ vọng khiến lượng tồn kho tăng cao và kéo dài đến đầu năm 2023. “Hệ lụy là giá nhập khẩu cũng bị cạnh tranh với hàng tồn kho khiến mặt hàng cá tra mới cũng bị cạnh tranh về giá tại các thị trường”, bà Hằng cho biết.

7 tháng đầu năm 2023, xuất khẩu cá tra ghi nhận sụt giảm về trị giá ở cả 5 thị trường lớn nhất của Việt Nam. Trong đó, thị trường Trung Quốc giảm 32% YoY về kim ngạch, còn 325 triệu USD; Mỹ giảm tới 59%, xuống mức 159 triệu USD; EU với -22% YoY, đạt 101 triệu USD; Brazil với -16%, đạt 47 triệu USD và thị trường Anh giảm 16%, đạt 40 triệu USD.

Theo bà Hằng, ngành Thủy sản nói chung và cá tra nói riêng của Việt Nam rất kỳ vọng vào yếu tố cầu tăng sau khi Trung Quốc mở cửa, tuy nhiên thực tế kim ngạch xuất khẩu cá tra sang thị trường này lại giảm tới hơn 30%. Nguyên nhân chủ yếu do nền kinh tế Trung Quốc gặp khó khăn, khiến tiêu dùng tại thị trường này sụt giảm.

Dù vậy, nhìn theo chiều hướng tích cực, mức sụt giảm kim ngạch cá tra tại thị trường Trung Quốc đang ít dần, từ -65% YoY trong tháng 1 còn -30% vào tháng 5 và xuống mức -7% vào tháng 7/2023. Điều này mở ra kỳ vọng xuất khẩu cá tra vào thị trường này sẽ hồi phục vào các tháng cuối năm khi nền kinh tế Trung Quốc khả quan, người tiêu dùng thích nghi dần với bối cảnh mới sau đại dịch Covid - 19.

7 tháng đầu năm 2023, xuất khẩu cá tra ghi nhận sụt giảm về trị giá ở cả 5 thị trường lớn nhất của Việt Nam. Ảnh minh họa

Đối với thị trường Mỹ, hiện Việt Nam là nhà cung cấp số một về cá tra nhập khẩu cho Mỹ khi chiếm tới 91% tổng sản lượng nhập khẩu. Tuy nhiên, trong các tháng đầu năm, Mỹ lại là thị trường kém lạc quan nhất của ngành cá tra Việt. Nền kinh tế Mỹ phải đối mặt với sự suy giảm, lạm phát ở mức cao, tồn kho cá tra của các nhà nhập khẩu, tất cả các yếu tố này đã đưa lượng và trị giá xuất khẩu cá tra của Việt Nam sang Mỹ giảm tới gần 60%.

Theo bà Hằng, điểm sáng trong bức tranh năm 2023 là việc xuất khẩu cá tra sang một số thị trường nhỏ đang có tăng trưởng tốt. Đây được coi là niềm hy vọng của các doanh nghiệp cá tra khi đang gặp khó khăn tại các thị trường lớn truyền thống. Điển hình như xuất khẩu sang thị trường Đức tăng 25% YoY; xuất khẩu sang Phần Lan cao gấp 18 lần so với cùng kỳ năm trước; New Zealand +17%; Thụy Điển với 25%, Singapore tăng nhẹ 1%.

Dự báo các tháng cuối năm 2023, VASEP cho rằng xuất khẩu cá tra quý 3 sang Mỹ có thể chững lại. VASEP kỳ vọng thị trường Trung Quốc sẽ hồi phục tốt hơn về nhu cầu, xuất khẩu cá tra có thể cao hơn nửa đầu năm 2023. Do đó, dự báo cả năm 2023 xuất khẩu cá tra có thể đạt 1,7 tỷ USD, giảm 32% so với năm 2022.