Bình Thuận: Cơ cấu lại ngành Nông nghiệp theo hướng nâng cao năng suất, chất lượng và giá trị

Phát huy vai trò của các tổ chức chính trị - xã hội trong xây dựng nông thôn mới

Thời gia qua, Hội Nông dân tỉnh Bình Thuận đã tích cực hướng dẫn sản xuất phát triển kinh tế hộ, nâng cao đời sống thu nhập, góp phần phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng - an ninh tại địa phương được các cấp Hội phát động phong trào thi đua, tổ chức đăng ký danh hiệu hộ sản xuất kinh doanh giỏi. Hội Nông dân các cấp đã chủ động phối hợp với các sở, ngành, đơn vị liên quan triển khai các hoạt động chuyển giao khoa học - kỹ thuật, khuyến nông, khuyến công, bảo vệ môi trường, vệ sinh an toàn thực phẩm; tuyên truyền nông dân chấp hành luật lệ giao thông, chăm sóc sức khoẻ, phòng chống các bệnh xã hội... Tạo vốn cho nông dân vay phát triển sản xuất; đẩy mạnh cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư” gắn với thực hiện Quy chế dân chủ cơ sở; phối hợp vận động nông dân đóng góp làm đường giao thông nông thôn, nạo vét kênh mương nội đồng; bảo vệ môi trường.

Năm 2023, Văn phòng Điều phối nông thôn mới tỉnh đã mở được 4 lớp tập huấn, bồi dưỡng cho 320 cán bộ xây dựng nông thôn mới các cấp thuộc Chương trình với các chuyên đề về chuyển đổi số trong xây dựng nông thôn mới; kỹ năng lãnh đạo cộng đồng; vai trò và phẩm chất cần thiết của người dân trong xây dựng nông thôn mới; xây dựng thôn xã, nông thôn mới thông minh; du lịch nông thôn gắn liền với xây dựng nông thôn mới. Nhờ có sự thống nhất cao trong lãnh đạo, chỉ đạo của cả hệ thống chính trị. Sự tăng cường lãnh đạo của Tỉnh ủy, UBND tỉnh, kịp thời triển khai và cụ thể hóa đầy đủ các văn bản của Trung ương. Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới đã làm thay đổi nhận thức sâu sắc của cán bộ, công chức và người dân về vị trí, vai trò của nông nghiệp, nông dân, nông thôn.

Đến nay, việc xây dựng nông thôn mới của tỉnh tiếp tục có sức lan tỏa mạnh mẽ và sâu rộng, huy động sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị các cấp và toàn xã hội, đặc biệt là sự đồng lòng, hưởng ứng của người dân nông thôn. Ủy ban Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội các cấp đã triển khai hiệu quả vai trò giám sát và phản biện xã hội, phát huy dân chủ, vai trò chủ thể của của người dân trong xây dựng nông thôn mới. Các địa phương đã đưa chỉ tiêu nông thôn mới vào nghị quyết Đại hội Đảng, kế hoạch triển khai cụ thể, rõ ràng, đúng hướng và gắn trách nhiệm tương ứng cho tổ chức, cá nhân thuộc phạm vi quản lý, phát huy vai trò chủ thể của người dân, được nhân dân đồng tình, ủng hộ và tham gia tích cực; cơ bản hoàn thành hệ thống văn bản chỉ đạo, điều hành thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025.

Xây dựng nông thôn mới đã góp phần quan trọng làm thay đổi diện mạo khu vực nông thôn, hệ thống cơ sở hạ tầng kinh tế - xã hội ngày càng được hoàn thiện, kể cả ở những xã vùng sâu, vùng xa, vùng hải đảo. Môi trường, cảnh quan nông thôn sáng - xanh - sạch - đẹp hơn. Giá trị văn hóa truyền thống từng bước được phát huy. An ninh chính trị và trật tự xã hội ở nông thôn tiếp tục được giữ vững. Thời gian tới, Bình Thuận sẽ cơ cấu kinh tế khu vực nông thôn có sự chuyển dịch tích cực, công nghiệp và dịch vụ nông thôn tăng trưởng nhanh. Sản xuất nông nghiệp tăng trưởng ổn định, hình thành được nhiều vùng nông nghiệp chuyên canh phát huy lợi thế của tỉnh và từng bước đáp ứng được yêu cầu của thị trường. Liên kết theo chuỗi giá trị; Hợp tác xã ngày càng phát huy vai trò liên kết giữa hộ nông dân với doanh nghiệp; các sản phẩm OCOP ngày phát triển, góp phần tạo việc làm và nâng cao thu nhập của người dân, mức sống người dân được cải thiện, bộ mặt nông thôn có chuyển biến tích cực, người dân đồng tình ủng hộ ngày càng sâu rộng.

Cơ cấu lại ngành Nông nghiệp theo hướng nâng cao năng suất, chất lượng và giá trị

Bên cạnh những thuận lợi, tỉnh vẫn còn tồn đọng một số văn bản của các bộ, cơ quan Trung ương hướng dẫn tổ chức thực hiện các nội dung thành phần thuộc chương trình còn chưa rõ, chưa có hướng dẫn cụ thể, còn nhiều nội dung chưa đồng nhất trong các văn bản gây khó khăn, lúng túng khi triển khai thực hiện tại địa phương. Những khó khăn này, vừa mới được tháo gỡ tại Nghị định số 38/2023/NĐ-CP ngày 24/6/2023 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 27/2022/NĐ-CP ngày 19 tháng 4 năm 2022 của Chính phủ quy định cơ chế quản lý, tổ chức thực hiện các Chương trình mục tiêu quốc gia và Thông tư số 55/2023/TT-BTC ngày 15/8/2023 của Bộ Tài chính quy định quản lý, sử dụng và quyết toán kinh phí sự nghiệp từ nguồn ngân sách nhà nước thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2021 – 2025, nên cần có thời gian nghiên cứu thực hiện.

Công tác phân khai kế hoạch vốn hàng năm tại địa phương chưa kịp thời dẫn đến kết quả giải ngân kế hoạch vốn Chương trình mục tiêu quốc gia còn thấp. Sự phối hợp giữa các sở, ngành, địa phương liên quan chưa chặt chẽ, chưa thường xuyên chủ động, chưa phát huy hết tinh thần trách nhiệm trong việc rà soát các công việc được UBND tỉnh giao. Các sở, ngành, UBND các huyện, thị xã, thành phố chưa chủ động trong việc chuẩn bị hồ sơ dự án để phân khai vốn theo quy định của Luật Đầu tư công. Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới triển khai rộng, giao vốn đến cấp xã, thôn làm chủ đầu tư, nhỏ lẻ nên việc triển khai thực hiện, báo cáo còn nhiều lúng túng, chưa kịp thời. UBND các huyện, thị xã, thành chưa quan tâm, chỉ đạo các cấp xã, thôn trong việc triển khai thực hiện.

Thời gian tới, tỉnh Bình Thuận tiếp tục tăng cường công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho cán bộ và người dân nông thôn về các phong trào thi đua xây dựng nông thôn mới bằng cách đa dạng hóa các hình thức tuyên truyền trên các phương tiện truyền thông; xây dựng các cụm pa nô tuyên truyền xây dựng nông thôn mới; phối hợp các cơ quan truyền thông trung ương để tuyên truyền, giới thiệu những mô hình hay, cách làm sáng tạo trong xây dựng nông thôn mới trên địa bàn tỉnh... Đồng thời, rà soát, hoàn thiện cơ chế chính sách hỗ trợ xây dựng nông thôn mới, đảm bảo phù hợp với điều kiện thực tế của tỉnh; chủ động ban hành các cơ chế, chính sách đặc thù hỗ trợ thực hiện các nội dung của Chương trình theo hướng nâng cao chất lượng, đi vào chiều sâu và bền vững.

Thực hiện các chương trình chuyên đề thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới nhằm nâng cao chất lượng đời sống của người dân nông thôn và giải quyết tốt những vấn đề còn tồn tại, bức xúc trong xây dựng nông thôn mới như: Môi trường; an toàn thực phẩm; nước sạch nông thôn; phát triển kinh tế nông thôn, nâng cao hiệu quả hoạt động của các hợp tác xã, hỗ trợ các doanh nghiệp, hợp tác xã khởi nghiệp, sáng tạo, sản phẩm OCOP; chuyển đổi số; phát triển du lịch nông thôn; đầu tư cơ sở hạ tầng chợ nông thôn và thiết bị cho giáo dục…

Đẩy mạnh thực hiện cơ cấu lại ngành Nông nghiệp theo hướng nâng cao năng suất, chất lượng và giá trị các nông sản chủ lực ở địa phương, trên cơ sở áp dụng công nghệ thông minh, cơ giới hóa vào sản xuất; thúc đẩy liên doanh, liên kết hình thành chuỗi giá trị, thu hút thêm nhiều doanh nghiệp đầu tư vào địa bàn nông thôn; phát triển đa dạng các sản phẩm OCOP. UBND các huyện, thị xã, thành phố tiếp tục nâng cao chất lượng, hiệu quả các tiêu chí nông thôn mới, nhất là các tiêu chí về đời sống người dân, môi trường, văn hoá và an ninh trật tự.

Đối với các xã đã đạt chuẩn nông thôn mới thực hiện nâng chuẩn chất lượng các tiêu chí theo bộ tiêu chí quốc gia về xã nông thôn mới giai đoạn 2021-2025, phấn đấu xây dựng xã nông thôn mới nâng cao hướng đến xã nông thôn mới kiểu mẫu. Đối với các xã đăng ký phấn đấu đạt chuẩn nông thôn mới, phải bảo đảm chất lượng, thực chất, không chạy theo thành tích; Tập trung tháo gỡ khó khăn, đẩy nhanh thực hiện giải ngân nguồn vốn thực hiện Chương trình đảm bảo đạt chỉ tiêu được giao. Các sở, ban, ngành, UBND các huyện, thị xã, thành phố tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện Chương trình; qua đó kịp thời phát hiện các khó khăn, vướng mắc để đề xuất giải pháp tháo gỡ, đẩy nhanh tiến độ thực hiện.