Những sai lầm và lưu ý khi chế biến thực phẩm hàng ngày

Mới đây, Sở Y tế tỉnh Kiên Giang có thông tin về kết quả điều tra vụ ngộ độc thực phẩm xảy ra trên địa bàn Thành phố Rạch Giá giữa tháng 11/2023, khiến hơn 80 học sinh bị ngộ độc.

Theo Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm tỉnh Kiên Giang, kết quả kiểm nghiệm các mẫu thức ăn của các trường xảy ra vụ ngộ độc ở hơn 80 học sinh sau bữa ăn tại trường ngày 15/11 cho thấy, nguyên nhân ngộ độc là món thịt heo khìa do cơ sở cung cấp suất ăn Cát Tường (phường Vĩnh Lợi, thành phố Rạch Giá) chế biến.

Cụ thể, theo quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia đối với ô nhiễm vi sinh vật, trong thực phẩm thịt lợn khìa có chỉ số nhiễm Ecoli, Coliforms, Bacilluscereus, Staphylococcus vượt ngưỡng giới hạn cho phép, dẫn đến mất an toàn thực phẩm gây ngộ độc tập thể. 

Đây chỉ 1 trong nhiều vụ ngộ độc thực phẩm tập thể xảy ra do chỉ số các vi khuẩn trong thực phẩm vượt ngưỡng giới hạn cho phép. Nguyên nhân do trong khi chế biến thực phẩm hàng ngày, người chế biến thực phẩm còn mắc một số sai lầm trong cách xử lý và chuẩn bị thức ăn có thể ảnh hưởng tới sức khỏe.

Theo Cục An toàn thực phẩm, Bộ Y tế, với một số loại vi khuẩn, ví dụ như Salmonella, chỉ cần một lượng nhỏ trong thức ăn chưa nấu chín cũng đủ gây ngộ độc thực phẩm. Và chỉ cần trong thực phẩm có ít độc tố gây ngộ độc cũng có thể gây tê liệt thần kinh và thậm chí tử vong.

Để hạn chế tối đa các vụ ngộ độc thực phẩm tập thể do các vi khuẩn vượt ngưỡng cho phép trong thực phẩm, Cục An toàn thực phẩm khuyến cáo người dân lưu ý khi chế biến thực phẩm như sau:

Khi chế biến, nấu thịt, thịt gà, hải sản và trứng chưa chín kỹ… Những thực phẩm này có thể chứa vi khuẩn gây ngộ độc. Giải pháp với trường hợp này là, người dân có thể sử dụng nhiệt kế thực phẩm để đảm bảo nấu thức ăn ở nhiệt độ bên trong an toàn. Nếu không dùng đồ ăn nóng ngay, hãy giữ nóng (ở nhiệt độ 140°F – 60oC trở lên) cho đến khi ăn thực phẩm.

Không ăn thực phẩm có chứa trứng sống hoặc nấu chưa chín, như trứng lỏng, sốt mayonnaise tự làm, sốt hollandaise và rượu trứng vì có thể chứa E. coli, Salmonella hoặc các vi khuẩn có hại khác. Không ăn bột hoặc bột sống (chưa nấu chín) có chứa bột mì hoặc trứng. Giữ bột thô tránh xa trẻ em. Rửa tay, bề mặt chế biến và dụng cụ chế biến thật kỹ sau khi tiếp xúc với bột mì, trứng sống và bột sống.

Cần rã đông thực phẩm an toàn như rã đông trong tủ lạnh, trong nước lạnh hoặc trong lò vi sóng, vì vi khuẩn gây hại có thể sinh sôi rất nhanh ở nhiệt độ phòng.

Không để thực phẩm quá lâu trước khi cho vào tủ lạnh. Vi khuẩn có hại có thể phát triển trong thực phẩm dễ hỏng (bao gồm thịt, thịt gà, hải sản, trứng, trái cây cắt miếng, cơm nấu và thức ăn thừa) nếu để chúng ngoài tủ lạnh 2 giờ hoặc lâu hơn.

Rửa sạch trái cây, rau củ trước khi gọt vỏ. Trái cây và rau quả có thể có vi khuẩn trên vỏ hoặc vỏ. Nguy cơ khiến những vi khuẩn đó nhiễm vào trái cây và rau quả khi cắt hoặc gọt vỏ chúng.

Vì vậy, cần rửa tất cả trái cây và rau quả dưới vòi nước chảy ngay cả khi định gọt vỏ. Dùng bàn chải rửa rau sạch để chà sạch các loại trái cây và rau quả cứng như dưa, bơ và dưa chuột. Không nên rửa trái cây và rau quả bằng xà phòng, chất tẩy rửa hoặc nước rửa sản phẩm thương mại. Không sử dụng dung dịch thuốc tẩy hoặc các sản phẩm khử trùng khác trên trái cây và rau quả.

Không rửa tay trước khi chế biến khiến vi trùng trên tay có thể dính vào thực phẩm. Vì vậy, người chế biến thực phẩm cần rửa tay đúng cách - trong ít nhất 20 giây bằng xà phòng và vòi nước chảy. Rửa tay trước, trong và sau khi chuẩn bị thức ăn; trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh hoặc thay tã cho trẻ.

Không để thực phẩm chín chung với thực phẩm sống, vì vi trùng từ thịt sống có thể nhiễm sang thịt đã nấu chín.

Không nếm, ngửi để kiểm tra thực phẩm. Hãy kiểm tra thời gian bảo quản thực phẩm, nếu hết thời gian thì vứt bỏ thực phẩm đó.

Không rửa thịt, gà hoặc trứng trong chậu rửa đồ khác vì có thể lây lan vi trùng sang bồn rửa, mặt bàn và các bề mặt khác trong nhà bếp và khi chế biến cần nấu chín kỹ sẽ tiêu diệt được một số vi khuẩn có hại.