Ngành Tôm cần làm gì để ứng phó điều tra phòng vệ thương mại

Cụ thể, cuối tháng 3 vừa qua, DOC có kết luận sơ bộ trong vụ việc điều tra chống trợ cấp tôm nước ấm đông lạnh (Warm Frozen Warmwater Shrimp thuộc mã HS: 0306.17, 1605.21 và 1605.29) xuất xứ Việt Nam.

Theo đó, DOC ấn định mức thuế chống trợ cấp sơ bộ đối với các doanh nghiệp của Việt Nam như sau: 2,84% đối với 1 doanh nghiệp bị đơn bắt buộc duy nhất và cho tất cả các doanh nghiệp còn lại; 196,41% cho 1 doanh nghiệp bị đơn duy nhất không tham gia vụ việc.

Trước tình trạng trên, giới chuyên gia nhận định, để ứng phó, doanh nghiệp cần chuẩn bị tài liệu tốt nhất giải trình cho phía DOC. Cùng với đó, các công ty cũng có thể nộp đơn lên DOC xin làm bị đơn bắt buộc cho vụ kiện chống trợ cấp nhằm tạo an toàn cho công ty và tạo điều kiện để ngành chức năng của Chính phủ Mỹ qua kiểm tra.

Ngoài vụ việc nêu trên, nhiều khó khăn của ngành Tôm Việt vẫn chưa được khắc phục. Cụ thể, nguy cơ thiếu hụt nguyên liệu vẫn tiếp diễn khi thời điểm hiện tại nhiều vùng nuôi, người nuôi không mặn mà xuống giống.

Bên cạnh đó, giá thành sản xuất tôm quá cao khiến tôm Việt bị giảm sức cạnh tranh trên thị trường xuất khẩu. Hiện nay, tôm nguyên liệu của Việt Nam chủ yếu sản xuất ở quy mô nhỏ lẻ, nguyên liệu sản xuất thức ăn, thuốc phần lớn phụ thuộc vào nhập khẩu nên chi phí sản xuất hiện đang cao hơn khoảng 30% so với Ấn Độ, Indonesia và cao gấp mấy lần so với tôm nguyên liệu của Ecuador.

Ngoài ra, tôm Việt Nam hiện còn đang cạnh tranh với các quốc gia khác ở phân đoạn logistics. Đường đi sản phẩm tôm của Ấn Độ, Ecuador đến các thị trường Mỹ, châu Âu ngắn hơn so với đường vận chuyển của Việt Nam. Gộp các chi phí này lại, tôm Việt Nam phải cạnh tranh gấp đôi so với các quốc gia khác.

Số liệu của Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) cho thấy, kim ngạch xuất khẩu tôm của Việt Nam trong 3 tháng đầu năm 2024 ước đạt hơn 620 triệu USD, tăng 24% so với cùng kỳ năm 2023. Trong đó, kim ngạch tôm xuất khẩu sang thị trường Mỹ ước tăng 26%, còn thị trường Trung Quốc ước tăng hơn 140%.