Xây dựng 5 huyện ngoại thành TP.HCM thành đô thị vệ tinh

Theo đó, TP.HCM đang nghiên cứu các vấn đề nhằm phát triển các huyện thành các đô thị vệ tinh của thành phố - những đô thị hiện đại, đô thị sinh thái, đô thị xanh, đô thị số tại 5 huyện ngoại thành là Củ Chi, Hóc Môn, Nhà Bè, Bình Chánh, Cần Giờ mang tính bền vững. UBND TP.HCM đã phân công 4 sở và Viện Nghiên cứu phát triển chủ trì nghiên cứu 5 đề án nhánh, bao gồm: Kinh tế đô thị; Hạ tầng đô thị;  Bộ máy đô thị; Văn hóa đô thị và Con người đô thị.

Song song đó, 5 huyện ngoại thành cũng được phân công chủ trị tổ chức xây dựng tổng hợp 5 đề án về đầu tư xây dựng chuyển huyện thành quận (hoặc thành phố thuộc thành phố), trên địa bàn từng huyện.

Ngoài ra, trong số các đề án nhánh, lần đầu tiên thành phố chỉ đạo nghiên cứu về chủ đề “con người đô thị”, nhằm xây dựng và đưa ra các giải pháp để đẩy nhanh tiến trình chuyển đổi người nông dân thành thị dân. Đây là sự sáng tạo trong đề xuất và giao chủ đề nghiên cứu mới trong các đề án, hướng đến phát triển bền vững, do con người là trung tâm của mọi vấn đề.

Theo Phó Chủ tịch UBND thành phố, việc xây dựng các huyện thành quận hoặc thành phố là để phát triển huyện thành đô thị vệ tinh hiện đại, sinh thái, xanh, số chứ không phải theo kiểu tự nhiên, lên đâu cũng được.

Các đô thị này cần phải có định hướng phát triển vượt trội so với định hướng phát triển các đô thị bình thường và khắc phục được tình trạng phát triển đô thị theo vết dầu loang, tự phát, có nhà ở trước khi có hạ tầng như hiện nay.

"Ngay cả chính trung tâm của các huyện cũng nằm trong tình trạng này, muôn đời không phát triển, không gian rộng lớn nhưng đời sống chật hẹp, nghèo nàn"- ông Võ Văn Hoan lưu ý. Ông nhấn mạnh lần nữa phát triển đô thị phải có định hướng, nhìn toàn diện. Không chỉ là phát triển công nghiệp, nhà ở mà cả kinh tế - xã hội, con người, văn hóa, kể cả quản trị… có như vậy mới có các đô thị hiện đại.

Đối với các huyện, ông Võ Văn Hoan yêu cầu chiến lược phát triển đô thị phải có sự khác biệt rõ ràng, phù hợp đặc điểm địa phương: Cần Giờ phát triển theo hướng đô thị sinh thái, nghỉ dưỡng; Hóc Môn chủ yếu là đô thị sinh thái gắn với dịch vụ; Nhà Bè theo hướng đô thị sông nước, đô thị cảng.

Còn Bình Chánh và Củ Chi cần phát triển theo hướng khu đô thị phức hợp, là khu vực tạo ra sản phẩm hỗ trợ cho những khiếm khuyết của đô thị trung tâm, như công viên chuyên đề, xử lý rác thải…

Trước đó, báo cáo các đề án nhánh, TS. Dư Phước Tân, nguyên Trưởng Phòng Nghiên cứu quản lý đô thị, Viện Nghiên cứu phát triển thành phố, cho biết: Đối chiếu các tiêu chí phân loại đô thị thì hầu hết 5 huyện đều không đạt tiêu chí đô thị loại 1 là lên quận. Trong khi tiêu chí đơn vị hành chính cấp thành phố thuộc thành phố phù hợp với các huyện.

Theo đó, mô hình chuyển lên đơn vị hành chính cấp quận là rất khó khăn, nhất là các huyện Cần Giờ, Bình Chánh, Củ Chi đang còn diện tích đất nông nghiệp khá nhiều. Các huyện đang vướng tiêu chí số đơn vị hành chính và 100% xã phải có khả năng chuyển thành phường (không còn xã nông thôn).

Trong khi tiêu chí chuyển đổi thành phố thuộc thành phố có cho phép huyện giữ lại một số xã nông thôn (35% trong tổng số xã). Từ đó, việc lựa chọn phấn đấu theo mô hình thành phố thuộc thành phố sẽ khả thi và thuận lợi hơn đối với 5 huyện, so với mô hình lên quận.