Lễ hội – Văn hoá truyền thống

Báu vật Champa - Dấu ấn thời gian

07:30 01/09/2024 GMT+7
Kỷ niệm 79 năm ngày Quốc khánh, Bảo tàng Lịch sử quốc gia phối hợp với Hội Di sản văn hoá Việt Nam và Nhà sưu tập Đào Danh Đức tổ chức trưng bày chuyên đề: "Báu vật Champa - Dấu ấn thời gian".
TIN LIÊN QUAN

Tại sự kiện, ông Nguyễn Văn Đoàn, Giám đốc Bảo tàng Lịch sử quốc gia cho biết, Champa là quốc gia cổ đại từng tồn tại từ năm 192 đến năm 1832 ở khu vực miền Trung Việt Nam ngày nay. Văn hoá Champa chịu ảnh hưởng của văn hoá Ấn Độ và Java cùng với những sáng tạo riêng đã tạo nên những đỉnh cao nghệ thuật như phong cách Mỹ Sơn, Đồng Dương, Tháp Mẫm... Nhiều di tích đền tháp và các công trình điêu khắc còn tồn tại đến ngày nay cho thấy Ấn Độ giáo và Phật giáo là hai tôn giáo chính của vương quốc Champa xưa.

"Chúng tôi mong muốn thông qua trưng bày lần này, công chúng trong và ngoài nước có cơ hội thưởng lãm các cổ vật có giá trị lịch sử, văn hóa, nghệ thuật đặc sắc và hiểu biết sâu sắc hơn về một giai đoạn của lịch sử văn hóa của Champa dường như còn ít được biết tới, từ đó, biết trân trọng, nâng cao ý thức bảo tồn, phát huy những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc", ông Nguyễn Văn Đoàn nhấn mạnh.

bau vat champa - dau an thoi gian hinh anh 1

Bức tượng thần Ganesha là tượng trưng của tài trí, hạnh phúc và thành công.

Trưng bày chia làm 2 phần. Phần 1: Tượng và linh vật tôn giáo. Cũng như những quốc gia cổ khác trong khu vực, Champa tiếp nhận và chịu ảnh hưởng cả hai tôn giáo lớn là Ấn Độ giáo và Phật giáo. Vì vậy, phổ biến nhất trong di sản Champa là các tượng thần, Phật và linh thú, linh vật của hai tôn giáo này. Tại phần trưng bày này, khách tham quan được chiêm ngưỡng một số hiện vật tiêu biểu như: tượng thần Shiva, tượng nam thần, nữ thần, tượng thần Ganesha, tượng Phật, tượng Bồ tát Avalokitesvara, Linga - Yoni, kosalinga, đầu thần Shiva, tượng bò thần Nandin… bằng chất liệu vàng, bạc gắn đá quý.

bau vat champa - dau an thoi gian hinh anh 2

Chiếm đa số trong di sản Champa là các tượng Thần, Phật và linh thú, linh vật

Phần 2: Đồ trang sức và vật dụng mang biểu tượng tôn giáo và quyền uy hoàng tộc. Giới thiệu những hiện vật thuộc loại hình đồ trang sức và vật dụng mang biểu tượng quyền uy hoàng tộc và tôn giáo, gồm: khuyên tai, nhẫn, dây chuyền, trâm cài tóc, lược, vòng tay, bao tay, thắt lưng, hộp đựng đồ trang sức, các đồ đội dạng mũ, vương miện, bịt tóc... được trang trí những biểu tượng mang tính tôn giáo và tín ngưỡng truyền thống của nghệ thuật Champa, đặc biệt là các vị thần Hindu giáo như: thần Brahma, thần Visnu, thần Shiva, thần Ganesha, bò thần Nandin, chim thần Garuda, rắn thần Naga… Đây là những vật dâng cúng cho thần linh hoặc được sử dụng trong hoàng tộc Champa. Những hiện vật này đều được thể hiện rất tinh mĩ với trình độ chế tác kim hoàn kỹ thuật cao, có giá trị lịch sử, văn hóa và nghệ thuật đặc biệt.

bau vat champa - dau an thoi gian hinh anh 3

Một chiếc dây chuyền được chạm khắc tinh xảo tại trưng bày "Báu vật Champa - Dấu ấn thời gian"

Champa hưng thịnh nhất vào các thế kỷ thứ 9 - 10. Sau thế kỷ 15, trung tâm của vương quốc Champa dịch chuyển dần về phía Nam và mang sắc thái mới. Giai đoạn từ năm 1692 (khi chúa Nguyễn đặt Trấn Thuận Thành trên vùng đất Champa) đến năm 1832 (khi Champa chính thức sáp nhập vào Đại Nam dưới triều vua Minh Mạng), những vấn đề về lịch sử, văn hoá, nghệ thuật Champa dường như còn ít được quan tâm nghiên cứu.

Vì thế, Bảo tàng Lịch sử quốc gia đã cùng các đơn vị phối hợp nghiên cứu và lựa chọn hơn 60 hiện vật tiêu biểu bằng chất liệu vàng, bạc thuộc giai đoạn lịch sử này (thế kỷ 17 -18) để giới thiệu tới công chúng, trong đó hầu hết các hiện vật lần đầu tiên được đưa ra trưng bày.

bau vat champa - dau an thoi gian hinh anh 4

Chiếc mũ miện thể hiện trình độ chế tác kim hoàn kỹ thuật cao

Cũng tại sự kiện, Bảo tàng Lịch sử quốc gia đã công bố kết quả tiếp nhận hồi hương tượng đồng Nữ thần Durga. Đây là tượng Nữ thần Durga 4 tay, có thể khối lớn (cao toàn bộ 191cm, trong đó, tượng cao 157cm, nặng 101kg), niên đại vào thế kỷ VII với hiện trạng còn tương đối nguyên vẹn. Tượng có nguồn gốc Việt Nam, thuộc phong cách nghệ thuật văn hóa Champa. Đây là pho tượng đồng lớn nhất, đại diện tiêu biểu, đặc sắc của nghệ thuật văn hóa Champa được phát hiện cho đến nay, là cổ vật thuộc loại quý hiếm, có giá trị rất lớn về văn hóa cũng như mỹ thuật Việt Nam qua các giai đoạn lịch sử. Với những giá trị đặc biệt, quý hiếm, tượng đồng Nữ thần Durga đang được Bảo tàng lưu giữ trong kho đảm bảo an ninh, an toàn cũng như điều kiện, tiêu chuẩn, môi trường bảo quản đặc biệt.

bau vat champa - dau an thoi gian hinh anh 5

Tượng đồng Nữ thần Durga

Ông Hoàng Đạo Cương - Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đánh giá cao việc hồi hương thành công pho tượng Nữ thần Durga. Đây là kết quả của sự nỗ lực và hợp tác giữa nhiều bên liên quan trong việc bảo vệ di sản văn hóa, đồng thời là minh chứng cho cam kết mạnh mẽ của Việt Nam trong việc gìn giữ và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống.

Sau khi công bố, tượng đồng Nữ thần Durga sẽ được hoàn thiện hồ sơ pháp lý, bảo quản và tiếp tục nghiên cứu để trưng bày, giới thiệu tới công chúng trong và ngoài nước trong thời gian tới.

Trưng bày diễn ra từ nay đến tháng 10/2024.

Theo VOV

Tin cùng chuyên mục
Tin khác