Chuyện kể về 2 cây bàng đá huyện Long Phú

Chúng tôi trở lại ấp Phụng Từ 1, xã Song Phụng, huyện Long Phú, tỉnh Sóc Trăng để tìm hiểu sự tồn tại của cấy Bàng Đá “ Cái” đã trên 700 năm tuổi. Năm 2014 chúng tôi đã đến đây để chứng kiến việc đốn hạ cây Bàng Đá “ Đực” bị chết khô rất đáng tiếc do không được bảo quản chu đáo. Cả hai cây cổ thụ này nằm bên cạnh đình Phụng Tường.

Ông Mai Kiên, 66 tuổi ngụ khóm 2, phường 5, TP. Sóc Trăng người đã có 42 năm làm nghề kinh doanh gỗ là người đã mua gốc cây bàng dực chết khô này với giá 35 triệu đồng. Riêng tiền công đốn hạ, vận chuyển từ đình về nhà khoãng 17 km là 15 triệu đồng. Quãng đường ngắn, song phải mất 8 tiếng mới hoàn thành việc vận chuyển cây.

Ông Kiên cho biết: “…Đốn hạ, vận chuyển gốc cây khô này rất vất vả vì tàng cây và bộ rễ quá lớn, phải dùng phương tiên cơ giới hạng nặng mới thực hiện được…”.

Theo nhiều người dân cố cựu tại đây, đến nay chưa ai xác định được 2 cây bàng đá tại ấp Phụng Từ 1 (xã Song Phụng, huyện Long Phú, Sóc Trăng) bao nhiêu năm tuổi. Riêng các nhà khoa học chuyên ngành đến tận nơi nghiên cứu cho rằng 2 cây bàng đá này trên 700 năm tuổi. Cây bị đốn hạ là cây “đực”, cao trên 40m, chu vi cây trên 10m, bộ rễ trên 20m . Sau khi cắt ngọn, thân cây khô còn lại 17m, chu vi trung bình 8m. Năm 2012 cây này bị chết khô do bơm cát khi thi công một công trình giao thông. Dù được các ngành hữu quan dùng nhiều biện pháp cứu cây nhưng không thành công nên cây chết khô sau đó ông Mai Kiên mua lại gốc cây “đực” này với  mục đích điêu khắc trên rễ cây. Riêng cây “cái” còn lại có hình dáng tương tự vẫn đang sống và đang phát triển tươi tốt.

Sau khi đốn hạ cây “ Đực” ( năm 2014) đã có thương lái đến ngã giá 2 tỉ đồng mua cây “đực” của ông Mai Kiên đã đốn hạ nhưng ông không bán. Hiện nay, ông Kiên đã thuê nhân công lột vỏ và thuê những nhà điêu khắc gỗ chế tác theo những ý tưởng của mình với kinh phí khoảng 1 tỉ đồng để làm kỷ vật riêng cho gia đình. Hiện nay công trình điêu khắc của ông sắp hoàn thành.

Riêng về cây Bàng Đá “Cái” theo ghi nhận của chúng tôi đã có dấu hiệu hồi sinh so với 3 năm trước đây, đặc biệt trong thời tiết khô hạn, nắng nóng nhưng cây vẫn xanh tốt rất kỳ lạ.

Vấn đề đặt ra là làm sao bảo vệ được cây bàng đá còn lại một cách bài bản. Cây này liệu có đủ chuẩn để được công nhận tiêu chuẩn “Cây di sản Việt Nam” ? Vì theo tìm hiểu riêng của chúng tôi, cây “ cổ thụ” nầy đã đạt chuẩn về chiều cao, tuổi đời, chu vi và giá trị lịch sử theo qui định để được công nhận tiêu chuẩn “ Cây Di sản”.

Huỳnh Liêm