Thúc đẩy khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo trong sinh viên ngành Nông nghiệp

Các cơ sở đào tạo của ngành Nông nghiệp đã và đang lan toả và thúc đẩy phong trào khởi nghiệp

Việt Nam được đánh giá là mảnh đất nhiều tiềm năng và dư địa cho các hoạt động khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo. Đặc biệt trong bối cảnh ngành Nông nghiệp đang đứng trước nhiều thay đổi về công nghệ (tạo thuận lợi trong việc lai tạo giống cây trồng vật nuôi, thay đổi trong phương thức canh tác, sản xuất, phân phối, tiêu dùng, xu hướng tiêu dùng…). Khi xã hội phát triển, khách hàng ngày càng quan tâm đến sức khoẻ, phát triển bền vững và sẵn sàng chi trả nhiều hơn cho các sản phẩm nông nghiệp tốt hơn cho sức khoẻ, bảo vệ môi trường và hướng tới sự phát triển bền vững.

Mới đây, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 41-NQ/TW ngày 10/10/2023 về xây dựng và phát huy vai trò của đội ngũ doanh nhân Việt Nam trong thời kỳ mới, trong đó đã xác định: Khơi dậy tinh thần khởi nghiệp trong toàn xã hội, nhất là trong các lĩnh vực mới, trong thế hệ trẻ. Có chính sách ưu tiên hỗ trợ phát triển doanh nhân nữ, doanh nhân trẻ, doanh nhân dân tộc thiểu số, doanh nhân hoạt động ở địa bàn kinh tế - xã hội khó khăn, đặc biệt khó khăn. Quan tâm phát triển kinh tế hợp tác với vai trò nòng cốt của hợp tác xã.

Theo Bộ trưởng Lê Minh Hoan, khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trong nông nghiệp là đào tạo doanh nhân trong tương lai

Với 32 cơ sở đào tạo, trong đó có 4 cơ sở đào tạo Đại học, 28 trường Cao đẳng, các cơ sở đào tạo của ngành Nông nghiệp đã và đang góp phần quan trọng lan toả và thúc đẩy phong trào khởi nghiệp của học sinh, sinh viên trên cả nước nói chung, lĩnh vực nông nghiệp nói riêng. Bên cạnh tham gia các hoạt động khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo do các bộ, ngành tổ chức, các trường thuộc bộ còn phối hợp và tham gia các chương trình khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo tại các địa phương.

Trước những thách thức và cơ hội của cuộc cách mạng công nghệ 4.0, năm 2020, nằm trong chuỗi các sự kiện của Tuần lễ Khoa học & Công nghệ quốc gia do Bộ Khoa học & Công nghệ tổ chức, Học viện Nông nghiệp Việt Nam đã phối hợp với Ban Quản lý dự án Trung tâm Đổi mới sáng tạo ứng phó với biến đổi khí hậu (VCIC) - Bộ Khoa học & Công nghệ tổ chức cuộc thi Khởi nghiệp Nông nghiệp với chủ đề: “Khởi nghiệp nông nghiệp 2020: Sáng tạo và công nghệ”. Năm 2021, Học viện Nông nghiệp Việt Nam tiếp tục phối hợp với VCCI tổ chức cuộc thi “Khởi nghiệp nông nghiệp Đổi mới sáng tạo 2021” với chủ đề “Ứng phó với đại dịch COVID-19: An toàn và thành công”. Tiếp đó, năm 2022, cuộc thi Khởi nghiệp Nông nghiệp Đổi mới sáng tạo 2022 với chủ đề “Nông nghiệp mới, thời đại mới” đã được tổ chức. Năm 2023, cuộc thi “Khởi nghiệp Nông nghiệp Đổi mới sáng tạo 2023” đã được thực hiện. Năm 2024, với dấu ấn của hành trình 10 năm tổ chức Cuộc thi Khởi nghiệp Nông nghiệp sẽ gắn liền với các hoạt động sẽ được triển khai như: Chương trình Gala 10 năm, Giao lưu và tiếp lửa khởi nghiệp 2024, Chung kết Cuộc thi khởi nghiệp nông nghiệp 2024.

Nhiều dự án khởi nghiệp trong nông nghiệp đã phát huy hiệu quả

Nhiều dự án khởi nghiệp tiêu biểu đã được triển khai có kết quả, được đầu tư từ doanh nghiệp hoặc thương mại hóa, có thể kể đến như Dự án: Hợp tác xã sản xuất và phân phối chè San Tuyết, Bó Đướt (giải Nhì cuộc thi khởi nghiệp quốc gia 2014). Doanh nghiệp hiện tại là Hợp tác xã Thanh niên Sản xuất và Thương mại nông nghiệp Việt Lâm; Dự án Trang trại gà H’mông B&C đạt giải Nhất cuộc thi khởi nghiệp quốc gia 2014, Doanh nghiệp hiện tại: HTX Gà H’mông B&C; Dự án Chế biến sợi chuối bằng công nghệ ABACA, Giải Nhất 6 Cuộc thi Khởi nghiệp Nông nghiệp ĐMST 2021, Doanh nghiệp hiện tại: Công ty TNHH Abaca Việt Nam. Dự án Link Green Farm, Giải nhì Cuộc thi Khởi nghiệp Nông nghiệp 2018, Giải nhì Cuộc thi Khởi nghiệp Nông nghiệp 2018, Doanh nghiệp hiện tại: Hộ kinh doanh cá thể trong lĩnh vực bán hàng online, farm và điểm kinh doanh các sản phẩm đặc trưng (phụ kiện chó, mèo).. ...

Các cơ sở giáo dục nghề nghiệp trực thuộc Bộ đã đạt được các kết quả tốt tại các cuộc thi “Ý tưởng khởi nghiệp học sinh, sinh viên - Startup Kite ” do Tổng cục Giáo dục nghề nghiệp, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội tổ chức. Một số dự án tiêu biểu như: Dự án Giường thông minh cho người già điều khiển qua thiết bị thông minh- Startup Kite 2021 của sinh viên điện công nghiệp 13B, khoa Điện, Trường Cao đẳng Cơ điện Hà Nội đạt Giải khuyến khích cuộc thi Startup-kite. Dự án “Hệ thống giám sát chăm sóc cây trồng” của Trường Cao đẳng Cơ điện Xây dựng Bắc Ninh đã đạt giải Khuyến khích Cuộc thi “Ý tưởng khởi nghiệp HSSV giáo dục nghề nghiệp” toàn quốc năm 2022; Dự án: Bánh chưng ngũ sắc, nhóm học sinh khoa Khoa học cơ bản, Trường Cao đẳng Cơ khí Nông nghiệp, Giải khuyến khích Startup Kite. Dự án “Sản xuất một số vật liệu mộc xây dựng” cung cấp một số sản phẩm là vật liệu cho lĩnh vực mộc xây dựng như: sản phẩm tấm ốp sàn cao cấp và sản phẩm block gỗ được sản xuất từ gỗ thông và một số vật liệu khác của Trường Cao đẳng Công nghệ và Nông lâm Đông Bắc đã được giải khuyến khích cuộc thi startup Kite năm 2021.

Khởi nghiệp chính là “kích hoạt” ý tưởng mới trong học sinh, sinh viên

Các hoạt động phục vụ cho công tác khởi nghiệp của học sinh, sinh viên cũng được các đơn vị quan tâm. Học viện Nông nghiệp Việt Nam đã tổ chức khóa đào tạo, bồi dưỡng kỹ năng khởi nghiệp, lập nghiệp cho sinh viên hộ nghèo, hộ cận nghèo, mới thoát nghèo năm 2023 với mục đích trang bị cho sinh viên các kiến thức cơ bản về khởi nghiệp sáng tạo, vai trò của đổi mới sáng tạo trong học tập rèn luyện, khởi nghiệp, lập nghiệp.

Cung cấp các kỹ năng xây dựng, hình thành tinh thần khởi nghiệp và tinh thần doanh nhân xã hội bằng phương pháp học tập thông qua trải nghiệm; Trang bị cho sinh viên kiến thức về mô hình kinh doanh, kiến thức triển khai xây dựng dự án khởi nghiệp, maketing, gọi vốn, lập dự toán tài chính; Cung cấp kiến thức chuyên môn về khởi nghiệp, lập nghiệp đối với lĩnh vực nông lâm, ngư nghiệp và các lĩnh vực kinh doanh, dịch vụ khác; Giúp sinh viên được rèn luyện kỹ năng phát hiện các vấn đề của cộng đồng, địa phương, biết 12 vận dụng kiến thức khoa học giải quyết vấn đề, tạo ra giá trị cho cộng đồng, xã hội.

Đối tượng tham gia là sinh viên thuộc các hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo theo quy định (trong vòng 36 tháng, kể từ thời điểm hộ được cấp có thẩm quyền công nhận thoát nghèo). Ưu tiên hỗ trợ sinh viên thuộc hộ nghèo dân tộc thiểu số, hộ nghèo có thành viên là người có công với cách mạng; người khuyết tật. Tổng số lớp đã tổ chức là 04 lớp với số lượng học viên tham dự là 180 người.

Sinh viên trình bày ý tưởng khởi nghiệp tại hội nghị.

Theo ông Lê Minh Hoan, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trong học sinh, sinh viên không chỉ kết thúc là giải thưởng đạt được mà phải hướng đến thị trường, thương mại được sản phẩm. Khởi nghiệp không chỉ đơn thuần là phong trào, mà khởi nghiệp chính là “kích hoạt” ý tưởng mới trong học sinh, sinh viên cùng với sự tham gia cả các thầy, cô trong nhà trường chăm lo mục tiêu đó là đào tạo cho các sinh viên trở thành người làm chủ, trở thành doanh nghiệp; đổi mới hoạt động giáo dục trong nhà trường, chuyển từ giáo dục lý thuyết sang giáo dục lý thuyết kết hợp với thực hành:

“Khởi nghiệp không phải thi để xếp hạng, đạt giải thưởng mà chính là đào tạo những doanh nhân trong tương lai”

Tại Hội nghị, gần 20 gian hàng của các cơ sở đào tạo đã giới thiệu đến các đại biểu những ý tưởng cũng như kết quả thực hiện một số dự án khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo tiêu biểu trong lĩnh vực nông nghiệp.

Gợi mở ý tưởng khởi nghiệp cho học sinh, sinh viên, tại hội nghị, đại diện các đơn vị thuộc Bộ, các Viện, trường và Hiệp hội doanh nghiệp đã cùng trao đổi những ý tưởng mới thông qua các mô hình khởi nghiệp của sinh viên ngành Nông nghiệp.

Bà Vũ Kim Hạnh, Chủ tịch Hội Doanh nghiệp Hàng Việt Nam chất lượng cao chia sẻ, trong bối cảnh công nghiệp 4.0, sự chuyển dịch từ nền kinh tế truyền thống sang nền kinh tế số, với tinh thần dám nghĩ, dám làm, mỗi dự án khởi nghiệp của học sinh, sinh viên ngành Nông nghiệp thể hiện được tính đổi mới sáng tạo với tinh thần đam mê nghiên cứu khoa học và khả năng áp dụng vào thực tế của các dự án.

“Cần bổ sung thêm về nghiên cứu thị trường cho sinh viên với sự tham gia của các chuyên gia tư vấn. Nếu chỉ nói thị trường thì khái niệm rất rộng, cần nghiên cứu cụ thể thị trường bán hay thị trường mua, bên cạnh đó sản phẩm muốn xuất khẩu cũng phải nghiên cứu đến các quy chuẩn, tiêu chuẩn. Đồng thời cũng cần áp dụng những công nghệ mới trong chế biến và sản xuất sản phẩm mới. Lĩnh vực Dược liệu hiện nay có nhu cầu rất lớn trên thị trường, ngành Nông nghiệp cũng như các cơ sở đào tạo có thể hỗ trợ sinh viên khởi nghiệp trong lĩnh vực này” – bà Vũ Kim Hạnh đề nghị.

Bộ trưởng Lê Minh Hoan thăm quan gian hàng khởi nghiệp của học sinh, sinh viên ngành Nông nghiệp.
Phát biểu tại Hội nghị, Bộ trưởng Lê Minh Hoan nhấn mạnh: “Mục tiêu là con người, là các học sinh, sinh viên - những người tạo ra những ý tưởng khởi nghiệp, tạo ra những mô hình, sản phẩm khởi nghiệp đó chính là những doanh nghiệp trong tương lai. Khởi nghiệp không phải thi để xếp hạng, đạt giải thưởng mà chính là đào tạo những doanh nhân trong tương lai. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn sẽ kết nối với các doanh nghiệp đến các Viện, trường để cùng nhà trường mở ra một cách tiếp cận mới - đó là tiếp cận theo tư duy kinh tế nhằm hỗ trợ sinh viên khởi nghiệp”.