Tiếp tục đổi mới, nâng cao năng lực, hiệu lực, hiệu quả hoạt động của Hội đồng nhân dân

Hội nghị toàn quốc tổng kết công tác Hội đồng nhân dân (HĐND) các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương năm 2023 và triển khai kế hoạch công tác năm 2024 diễn ra vào hôm nay (25/3) tại Hà Nội.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ; Thường trực Ban Bí thư, Trưởng Ban Tổ chức Trung ương Trương Thị Mai; Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn; Bí thư Thành ủy, Trưởng Đoàn Đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội Đinh Tiến Dũng; Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang đồng chủ trì Hội nghị.

Tham dự Hội nghị có các Phó Chủ tịch Quốc hội: Nguyễn Khắc Định, Nguyễn Đức Hải; các đồng chí Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội; Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội; Chủ tịch Hội đồng nhân dân, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; các đồng chí lãnh đạo, đại diện các bộ, ban, ngành, cơ quan liên quan.

Đóng góp quan trọng vào việc thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế-xã hội

Phát biểu khai mạc Hội nghị, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh, hoạt động của Quốc hội khóa 15 và Hội đồng nhân dân nhiệm kỳ 2021-2026 đã trải qua hơn nửa chặng đường.

Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã có nhiều đổi mới, đề ra những giải pháp để thực hiện tốt hơn chức năng giám sát, hướng dẫn hoạt động của HĐND; từ việc hoàn thiện cơ sở pháp lý đến việc tăng cường các hoạt động gắn kết giữa Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, cơ quan thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội với Hội đồng nhân dân các tỉnh, thành phố.

Đồng thời, HĐND cũng có nhiều nỗ lực, đổi mới, sáng tạo trong tổ chức thực hiện các nhiệm vụ; bám sát chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; cụ thể hóa thành các Nghị quyết, cơ chế, chính sách, đáp ứng kịp thời yêu cầu thực tiễn ở từng địa phương; đóng góp quan trọng vào việc thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế-xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại của từng địa phương và cả nước.

Tại Hội nghị tổng kết của năm 2022, có 60 kiến nghị, đề xuất gửi đến Ủy ban Thường vụ Quốc hội; đến nay, các cơ quan khối Quốc hội, Chính phủ, Văn phòng Trung ương Đảng đã xem xét trả lời 44 kiến nghị (đạt 73,3%), các kiến nghị, đề xuất còn lại, các cơ quan tiếp tục nghiên cứu trong quá trình hoàn thiện chính sách, pháp luật có liên quan.

Bên cạnh đó, triển khai Đề án "Tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quả công tác giám sát, hướng dẫn của Ủy ban Thường vụ Quốc hội đối với hoạt động của Hội đồng nhân dân" của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, nhiều hoạt động đã được thực hiện như: xem xét báo cáo hoạt động của HĐND tại phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội; mời đại diện Thường trực HĐND tham gia Ban soạn thảo các dự án luật, nghị quyết, dự khán một số nội dung quan trọng tại các kỳ họp Quốc hội; cùng với việc hằng năm tổ chức Hội nghị tổng kết toàn quốc, cũng là dịp để Ủy ban Thường vụ Quốc hội chia sẻ, tạo thêm động lực, lan tỏa về sự đổi mới của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tới cơ quan dân cử ở địa phương.

Đặc biệt, thực hiện chỉ đạo quan trọng của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ trong bài phát biểu kết luận tại Hội nghị tổng kết năm 2022, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo các cơ quan chuyên môn nghiên cứu, trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết hướng dẫn về Quy chế làm việc mẫu của HĐND; Nghị quyết liên tịch hướng dẫn về hoạt động tiếp xúc cử tri của HĐND các cấp.

Đảng đoàn Quốc hội cũng đã giao Ban Công tác đại biểu đang nghiên cứu, tham mưu xây dựng Đề án đổi mới công tác bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND. Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ thảo luận, sớm ban hành để tổ chức thực hiện.

Bên cạnh những kết quả đạt được, qua theo dõi thực tiễn và qua báo cáo của HĐND các tỉnh, thành phố, hoạt động của HĐND ở một số nơi còn có những hạn chế về chất lượng các kỳ họp; chưa có biện pháp kiên quyết, hữu hiệu, thực hiện kịp thời, đầy đủ các nội dung kiến nghị sau giám sát; việc tổng hợp, trả lời ý kiến, kiến nghị của cử tri ở một số địa phương còn chậm; công tác chỉ đạo chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ thông tin chưa bảo đảm tiến độ, chưa đáp ứng được yêu cầu thực tiễn; có lúc, có nơi sự phối hợp công tác giữa các cơ quan chưa thật sự chặt chẽ, đây là những vấn đề cần phải quyết tâm khắc phục.

Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn nêu rõ, năm 2024 là năm "tăng tốc", có ý nghĩa quan trọng trong thực hiện các mục tiêu Nghị quyết Đại hội lần thứ 13 của Đảng; Nghị quyết Đại hội Đảng bộ các cấp; đồng thời bắt đầu triển khai các công việc chuẩn bị Đại hội đảng bộ các cấp, tiến tới Đại hội lần thứ 14 của Đảng; chuẩn bị bầu cử đại biểu Quốc hội khóa 16 và đại biểu Hội đồng nhân dân nhiệm kỳ 2026-2031. Vì vậy, cả hệ thống chính trị phải xác định tinh thần và hành động như trong bài viết của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nhân dịp kỷ niệm 94 năm thành lập Đảng.

Đó là: trong lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành, tổ chức thực hiện, phải có quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt, năng động, sáng tạo, tích cực… kịp thời tháo gỡ các điểm nghẽn, vướng mắc… phát huy dân chủ đi đôi với giữ vững kỷ cương… thực hiện tốt sự phối hợp trong lãnh đạo, quản lý, điều hành; coi trọng chất lượng và hiệu quả thực tế; tạo đột phá để phát triển.

Cho biết hội nghị được tổ chức trong một ngày, để mang lại hiệu quả thiết thực, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn đề nghị các đại biểu dự họp đầy đủ, thảo luận thẳng thắn, trách nhiệm cao, trên tinh thần xây dựng, nhất là có những đề xuất, kiến nghị sát thực, góp phần tiếp tục đổi mới, nâng cao năng lực, hiệu lực, hiệu quả hoạt động của Hội đồng nhân dân trong năm 2024 và nhiệm kỳ 2021-2026; đóng góp quan trọng vào việc thực hiện thắng lợi các mục tiêu Nghị quyết Đại hội đảng bộ các tỉnh, thành phố và Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng.

Đẩy mạnh tinh thần "gần dân, hiểu dân, vì Nhân dân"

Báo cáo tổng kết tình hình tổ chức và hoạt động của Hội đồng nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương năm 2023 và phương hướng, nhiệm vụ công tác năm 2024 tại hội nghị, Trưởng Ban Công tác đại biểu, Phó Trưởng Ban Tổ chức Trung ương Nguyễn Thị Thanh cho biết, năm 2023, mặc dù đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức nhưng nước ta đã thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ với những kết quả khá toàn diện, có nhiều dấu ấn nổi bật.

Trong thành tựu chung đó, có vai trò quan trọng của các cơ quan dân cử, Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, các cơ quan thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội, HĐND các cấp đã tích cực đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động cả về công tác lập pháp, giám sát, quyết định các vấn đề quan trọng của quốc gia và của từng địa phương; tập trung xây dựng, hoàn thiện thể chế phát triển; thực hiện đột phá chiến lược, rà soát, tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, khơi thông, giải phóng các nguồn lực và tạo động lực mới cho thúc đẩy phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội.

Thực tiễn hoạt động của HĐND năm 2023 đã khẳng định HĐND các tỉnh, thành phố đã luôn chủ động thực thi chương trình, kế hoạch nhiệm vụ toàn khóa trên địa bàn, bên cạnh đó luôn kịp thời giải quyết các nội dung phát sinh hoặc những công việc đột xuất trong điều kiện phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội còn gặp nhiều rào cản phải tháo gỡ hoặc triển khai thực hiện tốt các chủ trương mới của Trung ương.

Trên cơ sở ý kiến kết luận của lãnh đạo Quốc hội tại Hội nghị tổng kết năm 2022 và căn cứ vào nghị quyết của cấp ủy địa phương, Thường trực HĐND các tỉnh, thành phố đã cụ thể hoá chương trình công tác năm 2023 của Thường trực HĐND, các Ban, các Tổ đại biểu HĐND tỉnh, thành phố với nhiều điểm mới, chất lượng, hiệu quả, các chủ trương lớn của Đảng.

Thường trực HĐND tỉnh, thành phố thường xuyên tổ chức các cuộc họp giao ban để rà soát, đánh giá việc thực hiện nhiệm vụ theo thẩm quyền, kịp thời chỉ đạo triển khai các nhiệm vụ chính trị thường xuyên và đột xuất theo kế hoạch gắn với nhiệm vụ trọng tâm của tỉnh, thành phố.

Hoạt động tái giám sát của các Ban HĐND, giám sát của Tổ đại biểu HĐND, theo dõi thực hiện các kết luận sau giám sát được tăng cường; tiếp tục phát huy sức mạnh của truyền thông để tham gia vào các hoạt động giám sát, đã góp phần giải quyết hiệu quả những tồn tại, hạn chế được chỉ ra sau giám sát, làm chuyển biến mạnh mẽ trong thực thi pháp luật, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước ở địa phương; thường xuyên rà soát, đánh giá việc triển khai các kiến nghị sau giám sát, tăng cường theo dõi, nắm bắt tình hình tổ chức, triển khai thực hiện các Nghị quyết của HĐND.

Công tác chuẩn bị kỳ họp với tinh thần chủ động từ sớm, từ xa, linh hoạt, đồng hành, trách nhiệm, đảm bảo dân chủ, nghiêm túc, hiệu quả, chấp hành nghiêm túc sự chỉ đạo của Đảng, quy định của pháp luật. Việc thẩm tra các dự thảo Nghị quyết được thực hiện nghiêm túc, bảo đảm tính khách quan, đa chiều, sâu sát (có địa phương đã phân công 2 đến 3 Ban cùng thẩm tra một văn bản); việc kiểm soát chất lượng Nghị quyết, đảm bảo quy trình, thủ tục, thẩm quyền, phù hợp với thực tiễn và nhu cầu phát triển của mỗi địa phương. Do đó, các văn bản trình HĐND ngày càng được nâng lên về chất lượng.

Một số tỉnh, thành phố đã tổ chức sơ kết công tác giữa nhiệm kỳ, sơ kết thực hiện và thí điểm thực hiện mô hình chính quyền đô thị và triển khai thí điểm các nội dung cơ chế, chính sách đặc thù theo nghị quyết của Quốc hội… kịp thời cụ thể hóa chủ trương của Trung ương, của cấp ủy cùng cấp thành các nghị quyết của HĐND cấp tỉnh, phù hợp với nguyện vọng của cử tri, Nhân dân.

Hoạt động tiếp xúc cử tri, tiếp công dân, tiếp nhận và xử lý đơn khiếu nại, tố cáo của công dân của đại biểu HĐND ngày càng được tăng cường theo hướng thiết thực, sâu sát, quyết liệt, hiệu quả, với tinh thần "gần dân, hiểu dân, vì Nhân dân", quan tâm tổ chức tiếp xúc cử tri theo chuyên đề, ngành, giới, lắng nghe ý kiến chuyên gia, nhà khoa học, tham khảo kinh nghiệm các địa phương, đồng thời tích cực làm việc với các đơn vị, cơ quan có liên quan để giải quyết từng vụ việc cụ thể đã góp phần nâng cao chất lượng trong quyết định của HĐND sát thực tiễn, kịp thời, đúng pháp luật, hợp lòng dân.

Bên cạnh đó, nhiều phương thức hoạt động mới được HĐND triển khai thực hiện đã mang lại hiệu quả và tính tương tác cao, được cử tri quan tâm theo dõi và đánh giá cao như đẩy mạnh việc ứng dụng chuyển đổi số trong công tác; phối hợp với cơ quan thông tấn báo chí để phát thanh truyền hình trực tiếp các diễn đàn đối thoại với nhân dân, doanh nghiệp.

 Theo Chinhphu.vn