Đồng bào các dân tộc “chung tay xây dựng tỉnh Sơn La phát triển xanh, nhanh, bền vững”

Tiếp tục thực hiện hiệu quả công tác dân tộc vùng đồng bào dân tộc thiểu số

Sau phần khai mai, Đại hội đã trình bày Báo cáo chính trị Đại hội qua phóng sự. Theo đó, hiện nay, tỉnh Sơn La có dân số trên 1,3 triệu người, với 12 dân tộc cùng chung sống; trong đó, trên 83% là người dân tộc thiểu số gồm: Thái, Mông, Mường, Dao, Khơ Mú, Xinh Mun, Kháng, Lào, La Ha, Tày, Hoa. 

Giai đoạn 2019-2024, tình hình kinh tế, đời sống vùng đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh Sơn La duy trì ổn định, an sinh xã hội được bảo đảm; trật tự an toàn xã hội được giữ vững. Đồng bào các dân tộc phấn khởi, tin tưởng vào sự lãnh đạo và chủ trương, đường lối đổi mới của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; luôn nêu cao tinh thần đoàn kết, phát huy nội lực, tích cực lao động, học tập, sản xuất phát triển kinh tế. Đời sống vật chất, tinh thần của đồng bào dân tộc thiểu số từng bước được cải thiện, giảm dần khoảng cách phát triển giữa vùng dân tộc thiểu số với các vùng khác. Các chính sách, chương trình, dự án triển khai trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số, trọng tâm là các Chương trình mục tiêu quốc gia tiếp tục được quan tâm thực hiện.

Công tác dân tộc của tỉnh Sơn La được quan tâm, chú trọng. Cấp ủy Đảng, chính quyền các cấp, các ngành, địa phương đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng, củng cố hệ thống chính trị vùng có đông đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống, vùng đặc biệt khó khăn.

Nhiều chính sách giảm nghèo, phát triển kinh tế ở vùng dân tộc thiểu số như: Tín dụng ưu đãi hộ nghèo, công tác khuyến nông, chuyển giao khoa học kỹ thuật hỗ trợ phát triển sản xuất, đào tạo nghề đã triển khai thực hiện hiệu quả.

Lĩnh vực văn hoá xã hội tiếp tục có sự phát triển với nhiều dấu ấn nổi bật. Đồng bào các dân tộc được quan tâm, tạo điều kiện để tiếp cận với những dịch vụ y tế, chăm sóc sức khỏe, thông tin, giáo dục…, góp phần nâng cao mặt bằng dân trí và mức hưởng thụ văn hóa của người dân. An sinh xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số được bảo đảm; tính đến tháng 10/2024, toàn tỉnh hỗ trợ xóa 8.657 nhà tạm cho hộ đồng bào dân tộc thiểu số với số tiền trên 404 tỷ đồng; có 10/12 huyện, thành phố hoàn thành công tác xóa nhà tạm. Tỷ lệ hộ nghèo toàn tỉnh giảm từ 21,65% năm 2019 xuống còn 11,17% năm 2024.

Sơn La huy động, sử dụng có hiệu quả nguồn lực từ các chương trình, chính sách dân tộc và nguồn lực xã hội cho đầu tư kết cấu hạ tầng, phát triển kinh tế, nâng cao chất lượng đời sống vùng đồng bào các dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh. Chỉ tính riêng Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, từ năm 2022 đến nay, đã có 269 công trình giao thông, 94 công trình nước sinh hoạt tập trung, 115 công trình giáo dục, 2 trụ sở xã, 2 trạm y tế xã; sửa chữa 203 nhà văn hoá, 51 công trình thuỷ lợi… được đầu tư xây dựng. 

Tiếp nối những thành tựu đã đạt được, tại Đại hội đại biểu các dân tộc thiểu số tỉnh Sơn La lần thứ IV, năm 2024, các đại biểu đã thống nhất biểu quyết thông qua Quyết tâm thư với một số nhiệm vụ, mục tiêu cụ thể đến năm 2029 là: Tỷ lệ hộ nghèo đa chiều trong đồng bào dân tộc thiểu số giảm từ 1%/năm trở lên; tỷ lệ người dân tộc thiểu số trong độ tuổi lao động được đào tạo nghề phù hợp với nhu cầu, điều kiện và có thu nhập ổn định đạt trên 50%. Trong đó, có ít nhất 50% là lao động nữ. 100% cán bộ, công chức cấp xã được bồi dưỡng kiến thức dân tộc theo các nhóm đối tượng. Xóa xong nhà tạm, nhà dột nát cho đồng bào dân tộc thiểu số đủ điều kiện hỗ trợ phát sinh hàng năm; duy trì tỷ lệ che phủ rừng đạt trên 50%.

100% số xã vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi có đủ cơ sở hạ tầng đáp ứng được yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội và đời sống của Nhân dân. Hoàn thành xong công tác sắp xếp, ổn định dân cư ở nơi cần thiết; phấn đấu 60% số xã vùng dân tộc thiểu số và miền núi đạt chuẩn nông thôn mới. Xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân, thế trận an ninh nhân dân gắn với thế trận lòng dân vững chắc ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi; giữ vững chủ quyền, an ninh biên giới.

Phát biểu chỉ đạo tại Đại hội, bà Nông Thị Hà, Thứ Trưởng, Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Dân tộc ghi nhận và chúc mừng những kết quả đạt được của Đảng bộ, chính quyền và quân dân các dân tộc tỉnh Sơn La trong thời gian qua, đặc biệt biểu dương sự cố gắng nỗ lực của đồng bào các dân tộc thiểu số đã chung sức, đồng lòng phát huy tiềm năng, thế mạnh vùng dân tộc thiểu số và miền núi, góp sức cùng Nhân dân cả nước trong công cuộc đổi mới, phát triển và bảo vệ đất nước hiện nay.

Bà Nông Thị Hà, Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Dân tộc đề nghị cấp ủy, tổ chức Đảng và chính quyền quan tâm phổ biến, quán triệt và triển khai thực hiện hiệu quả Kết luận số 65 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Nghị quyết 24 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa IX về công tác dân tộc trong tình hình mới. 

Cụ thể, tiếp tục đổi mới tư duy, hành động quyết liệt, với quyết tâm chính trị cao nhất, phát huy tiềm năng, lợi thế của tỉnh, tập trung nguồn lực cho đầu tư phát triển kinh tế - xã hội, đẩy mạnh công tác giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho đồng bào các dân tộc thiểu số, thực hiện hiệu quả 3 Chương trình mục tiêu quốc gia trên địa bàn tỉnh.

Tập trung xây dựng, củng cố hệ thống chính trị cơ sở vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, nhất là ở các xã biên giới, xã vùng sâu, vùng đặc biệt khó khăn.

Kết hợp phát triển kinh tế - xã hội với đảm bảo quốc phòng, an ninh, nhất là các địa bàn xung yếu, vùng sâu, vùng xa, biên giới; chủ động xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân, thế trận an ninh Nhân dân, gắn với thế trận lòng dân vững chắc.

"Đối với các đại biểu và đồng bào dân tộc thiểu số, tôi mong muốn chúng ta dù khó khăn, vất vả đến đâu cũng phải ưu tiên thời gian và tiền của, tạo mọi điều kiện để cho con em được đến trường, được vui chơi, được học hành đến nơi, đến chốn. Kiên quyết bài trừ các hủ tục lạc hậu; cùng nhau giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa tốt đẹp của dân tộc..." - Bà Nông Thị Hà, Thứ Trưởng, Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Dân tộc nhấn mạnh.

Tiến tới “chung tay xây dựng tỉnh Sơn La phát triển xanh, nhanh, bền vững”

Với chủ đề là “Các dân tộc đoàn kết, đổi mới, sáng tạo; phát huy lợi thế, tiềm năng, hội nhập, chung tay xây dựng tỉnh Sơn La phát triển xanh, nhanh, bền vững”, Đại hội đã nghe nhiều tham luận của các đại biểu, trình bày về công tác đào tạo, bồi dưỡng, quy hoạch và sử dụng cán bộ người dân tộc thiểu số; phát huy vai trò của người có uy tín trong công tác tuyên truyền; đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục đào tạo, nâng cao chất lượng giáo dục vùng đồng bào dân tộc thiểu số; phát triển kinh tế gắn với phát triển du lịch cộng đồng… 

Các tham luận tiếp tục làm rõ thêm những thành tựu đạt được trong thực hiện công tác dân tộc, chính sách dân tộc trên địa bàn tỉnh những năm qua; phản ánh kịp thời các khó khăn, vướng mắc trong quá trình tổ chức thực hiện; chia sẻ những cách làm hay, mô hình hiệu quả và nhiệm vụ công tác dân tộc, chính sách dân tộc trong thời gian tới. 

Về công tác cán bộ, ông La Minh Khôi, Phó trưởng Ban Tổ chức Tỉnh ủy Sơn La cho biết, tính từ đầu đại hội 2020-2025 đến nay, Sơn La đã thực hiện đào tạo, bồi dưỡng cho 37.774 lượt cán bộ, công chức, viên chức người dân tộc thiểu số; chiếm 72,6% trong tổng số cán bộ, công chức, viên chức được đào tạo, bồi dưỡng. 

Để tiếp tục làm tốt công tác đào tạo, bồi dưỡng, quy hoạch, sắp xếp, bố trí sử dụng và nâng cao chất lượng cán bộ người người dân tộc thiểu số đáp ứng được yêu cầu, nhiệm vụ trong giai đoạn hiện nay, các cấp ủy, chính quyền, các ngành cần thực hiện tốt một số nhiệm vụ, giải pháp như: chỉ đạo thực hiện tốt công tác tuyên truyền, giáo dục chính trị tư tưởng, nâng cao trách nhiệm của các cấp uỷ đảng, chính quyền các cấp trong xây dựng, tạo nguồn, đào tạo, bồi dưỡng, quy hoạch và sử dụng cán bộ người dân tộc thiểu số; cụ thể hoá ban hành các văn bản để triển khai thực hiện đảm bảo chặt chẽ, hiệu quả công tác đào tạo, bồi dưỡng, quy hoạch đối với cán bộ người dân tộc thiểu số; bám sát quy định, hướng dẫn của cấp có thẩm quyền, thực hiện tốt công tác luân chuyển, bố trí, sử dụng cán bộ người dân tộc thiểu số, đảm bảo hài hoà, hợp lý về cơ cấu dân tộc trong từng cơ quan, đơn vị, địa phương…

Trình bày tham luận về về phát triển kinh tế xã hội gắn với phát triển du lịch cộng đồng, bà Lường Thị Hồng Tươi, chủ Homestay Hoa Mộc Miên (bản Vặt, xã Mường Sang, huyện Mộc Châu, tỉnh Sơn La) chia sẻ: Trên địa bàn huyện Mộc Châu có 4 bản du lịch cộng đồng hoạt động hiệu quả. Trong đó, bản Vặt vào năm 2019 được Ủy ban nhân dân huyện Mộc Châu cùng với dự án Great, tổ chức AOP phối hợp triển khai thực hiện mô hình du lịch cộng đồng thu hút 14 hộ gia đình cùng tham gia, đến nay mô hình đã được nhân rộng gồm 20 hộ, hình thành và duy trì hoạt động 4 tổ nhóm dịch vụ đáp ứng nhu cầu tham quan, lưu trú, trải nghiệm của du khách.

Hiện du lịch cộng đồng bản Vặt thường xuyên được đón các đoàn công tác của nhiều tỉnh, thành như: Đà Nẵng, Thái Nguyên, Điện Biên, Yên Bái, Lào Cai, Huế, Quảng Trị, Hải Dương,… và các huyện trong tỉnh đến tham quan học tập mô hình du lịch cộng đồng. Từ đầu năm 2023 đến nay, du lịch cộng đồng bản Vặt đón hơn 6.000 lượt khách, doanh thu ước đạt 5,5 tỷ đồng.

Tại tham luận, bà Lường Thị Hồng Tươi mạnh dạn đề xuất 5 nội dung để góp phần phát triển kinh tế cộng đồng. Các nội dung tập trung vào cách triển khai công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức cho cộng đồng dân cư; quy hoạch tổng thể phát triển du lịch cộng đồng; “làm giàu” các tài nguyên du lịch cộng đồng; quản lý nhà nước về du lịch cộng đồng; phát triển kết cấu hạ tầng, cơ sở vật chất kỹ thuật, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực phục vụ du lịch cộng đồng.

Phát biểu chỉ đạo tại Đại hội, ông Hoàng Quốc Khánh, Bí thư Tỉnh uỷ Sơn La cho biết những năm qua với sự quan tâm của Trung ương Đảng, Chính phủ, cấp ủy, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội và nhất là sự nỗ lực phấn đấu vươn lên của đồng bào các dân tộc thiểu số trong tỉnh; tình hình kinh tế - xã hội và diện mạo nông thôn vùng đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống có nhiều khởi sắc; cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng sản xuất hàng hóa; cơ sở hạ tầng phục vụ sản xuất và dân sinh được chú trọng đầu tư; hầu hết các xã đều có đường ô tô đến trung tâm xã, có trạm y tế, trường học, bưu điện văn hóa, hệ thống thông tin liên lạc thông suốt; nhiều bản vùng cao đã có nhà văn hóa, có điện lưới quốc gia và được phủ sóng truyền hình, phát thanh. 

Tình hình an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số ổn định, quốc phòng, an ninh được giữ vững, truyền thống đoàn kết giữa các dân tộc được tăng cường; vai trò của già làng, trưởng bản, người có uy tín trong cộng đồng các dân tộc thiểu số được củng cố và phát huy.

Tiến tới “chung tay xây dựng tỉnh Sơn La phát triển xanh, nhanh, bền vững”, ông Hoàng Quốc Khánh, Bí thư Tỉnh uỷ Sơn La đề nghị đồng bào các dân tộc thiểu số và các cấp ủy, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị xã hội trong tỉnh tập trung lãnh đạo, chỉ đạo tập trung thực hiện tốt 6 nhiệm vụ trọng tâm: 

Một là, tiếp tục phát huy truyền thống đại đoàn kết các dân tộc, giữ vững niềm tin với Đảng, Nhà nước; nâng cao tinh thần cảnh giác, tuyên truyền vận động đồng bào các dân tộc thiểu số thực hiện tốt chủ trương đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước; không tin và nghe theo kẻ xấu lôi kéo, kích động làm trái với truyền thống cách mạng của dân tộc ta; chủ động phòng chống và đấu tranh với âm mưu, hoạt động của các thế lực thù địch nhằm kích động, chia rẽ khối đại đoàn kết các dân tộc, thực hiện âm mưu "diễn biến hoà bình" chống phá cách mạng nước ta.

Hai là, mỗi gia đình và cộng đồng dân tộc thiểu số cần phát huy tinh thần tự lực, tự cường, chịu khó học hỏi trau dồi kiến thức, thay đổi nếp nghĩ, cách làm, đoàn kết giúp đỡ nhau trong lao động sản xuất, kinh doanh, giảm nghèo bền vững, xây dựng gia đình ấm no, tiến bộ, hạnh phúc, văn minh; xây dựng nếp sống văn hóa khu dân cư, giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc; phát huy truyền thống hiếu học của dân tộc, chú trọng công tác giáo dục và đào tạo để nâng cao trình độ dân trí, đào tạo nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ.

Ba là, các cấp ủy, chính quyền, các ngành nâng cao ý thức trách nhiệm tiếp tục quán triệt sâu sắc và triển khai thực hiện tốt các chủ trương đường lối của Đảng, Nhà nước về công tác dân tộc. Triển khai thực hiện tốt các chính sách, chương trình, dự án hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi; Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo; Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới. Quan tâm ưu tiên đầu tư phát triển hệ thống điện, đường, trường, trạm, nhất là đường giao thông nông thôn và hệ thống hạ tầng phục vụ phát triển sản xuất nông nghiệp. Gắn phát triển kinh tế với giải quyết các vấn đề phức tạp về xã hội; quan tâm thực hiện tốt công tác giải quyết việc làm, chăm lo đời sống vật chất, tinh thần cho đồng bào các dân tộc thiểu số của tỉnh. 

Bốn là, triển khai các giải pháp tiếp tục bảo tồn, duy trì và phát huy những giá trị, bản sắc văn hóa truyền thống tốt đẹp của đồng bào các dân tộc thiểu số; xây dựng đề án khôi phục các trang phục truyền thống, gìn giữ tiếng nói, chữ viết của đồng bào dân tộc thiểu số. Nâng cao trình độ dân trí, chất lượng giáo dục khu vực miền núi; thực hiện tốt hơn nữa công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Năm là, phát huy hơn nữa vai trò của Mặt trận Tổ quốc và các các tổ chức chính trị - xã hội tham gia xây dựng khối đại đoàn kết các dân tộc, đẩy mạnh các phong trào thi đua yêu nước; nâng cao chất lượng công tác giám sát và phản biện xã hội việc thực hiện chính sách dân tộc. Thực hiện tốt quy chế dân chủ ở cơ sở; phát hiện, biểu dương, khen thưởng nhân rộng các gương người tốt, việc tốt, gương điển hình tiên tiến trên các lĩnh vực. Phát huy vai trò của già làng, trưởng bản, những người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số, xây dựng lực lượng nòng cốt ở địa phương, cơ sở.

Sáu là, tập trung xây dựng, củng cố hệ thống chính trị ở các xã miền núi, vùng đồng bào dân tộc thiểu số trong sạch, vững mạnh. Quan tâm công tác tạo nguồn, đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ dân tộc thiểu số tại chỗ có đủ phẩm chất, năng lực, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ được giao.

Nhân dịp này, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc tặng Kỷ niệm chương "Vì sự nghiệp phát triển các dân tộc" cho 1 cá nhân và Bằng khen cho 1 tập thể, 5 cá nhân có thành tích xuất sắc trong thực hiện công tác dân tộc và chính sách dân tộc của Đảng, Nhà nước.

UBND tỉnh Sơn La tặng Bằng khen cho 9 tập thể và 42 cá nhân có nhiều thành tích trong thực hiện công tác dân tộc, chính sách dân tộc, góp phần phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng- an ninh trên địa bàn tỉnh.

Sau 2 ngày làm việc khẩn trương, nghiêm túc, Đại hội đại biểu các dân tộc thiểu số tỉnh Sơn La lần thứ IV - năm 2024 đã thành công tốt đẹp.