Hướng tới xây dựng nhãn hiệu Tập thể cho chuối Quân Chu

Những năm gần đây, một số hộ nông dân tại xã Quân Chu (Đại Từ, Thái Nguyên) đã mạnh dạn chuyển đổi cây trồng ở những vùng đồi hoang hóa, kém hiệu quả sang trồng chuối tiêu hồng. Mặc dù được đưa vào trồng chưa lâu, song loại cây này bước đầu đã khẳng định được hiệu quả kinh tế bởi phù hợp với khí hậu, thổ nhưỡng, đặc biệt là không kén đầu ra.

Trồng chuối tiêu hồng thu lãi trên 40 triệu đồng/ha

Theo người dân xã Quân Chu, trước đây, bà con chủ yếu trồng một số loại cây ăn quả hay trồng lúa 1 vụ nhưng hiệu quả không cao. Sau một thời gian tìm hiểu hướng chuyển đổi cây trồng để phát triển kinh tế, nhận thấy giống chuối tiêu hồng dễ trồng, phù hợp với nhiều loại đất nên một số hộ đã trồng thử nghiệm ở địa phương.

Cây chuối tiêu hồng dần bén rễ ở đồng đất Quân Chu và bước đầu cho hiệu quả kinh tế khá tốt. Theo thời gian, diện tích chuối tiêu hồng được mở rộng ra nhiều nơi trong xã, tập trung nhiều nhất tại hai xóm Chiểm, Tân Tiến và một số xóm lân cận. Tổng diện tích chuối tiêu hồng của xã hiện tại là gần 50ha.

Bà Phan Thị Đoán, Trưởng xóm Tân Tiến thông tin: Cây chuối được người dân trồng từ lâu nhưng không tập trung, chủ yếu phục vụ nhu cầu trong gia đình. Khoảng 3-4 năm trở lại đây, loại cây trồng này được người dân trong xóm trồng nhiều. Một số thửa ruộng thiếu nước, bỏ hoang đều được người dân san gạt để trồng chuối. Đến nay, diện tích chuối của xóm là trên 30ha.

Thông thường, chuối được trồng từ tháng 2 âm lịch và thu hoạch vào thời điểm giáp Tết Nguyên đán. Đây cũng là lúc chuối được giá nhất trong năm, những buồng chuối đẹp có thể bán với giá 300 – 400 nghìn đồng (bình thường khoảng 150-200 nghìn đồng/buồng). Trồng chuối không tốn quá nhiều công chăm sóc nhưng đem lại hiệu quả cao, trong xóm có hộ thu về từ 200-300 triệu đồng mỗi năm từ trồng chuối.

Quyết định cải tạo hơn 1ha vườn tạp, hiệu quả kinh tế thấp sang trồng chuối tiêu hồng, chị Bàn Thị Hồng (ở xóm Chiểm) tính toán: Giống chuối này rất dễ trồng, ít sâu bệnh, quả nhiều. Bình quân mỗi hec – ta chuối được thu hoạch từ 45-50 tấn quả. Khi quả chín có màu vàng sáng, hương vị thơm ngon, mẫu mã đẹp hơn so với nhiều giống chuối thông thường. Đặc biệt khi chín, vỏ chuối vẫn dày và cứng nên ít bị hư hỏng, thuận tiện trong vận chuyển đi xa.

Theo giá thị trường hiện nay, trừ chi phí cây giống và công chăm sóc, thu hoạch, mỗi ha chuối tiêu hồng cho thu lãi trên 40 triệu đồng. Năng suất, sản lượng của chuối tiêu hồng tương đối ổn định, cây nào cũng cho quả, không lo mất mùa như những loại cây trồng khác. Ngoài trồng chuối lấy quả, thân chuối còn là nguồn phụ phẩm nông nghiệp, được tận dụng làm thức ăn chăn nuôi.

Theo nhiều thương lái, bên cạnh mẫu mã đẹp, sáng, quả chuối ở Quân Chu còn có hương vị rất riêng, vị ngọt đậm, thơm ngon hơn so với chuối trồng ở nhiều vùng khác. Vì vậy, mỗi khi đến vụ thu hoạch, thương lái tấp nập tìm đến địa phương để thu mua chuối tiêu hồng.

Hướng đến xây dựng nhãn hiệu tập thể cho sản phẩm chuối

Để hỗ trợ nông dân phát triển trồng chuối tiêu hồng theo hướng chuyên canh tập trung, Hội Nông dân xã Quân Chu đã thực hiện nhiều giải pháp căn cơ, bền vững. Hội Nông dân xã đã mời cán bộ Trạm Khuyến nông huyện tổ chức các buổi hướng dẫn kỹ thuật trồng, chăm sóc và thu hoạch, bảo quản sản phẩm… cho các hộ trồng chuối.

Anh Nguyễn Hữu Thọ, Chủ tịch Hội Nông dân xã Quân Chu cho biết: “Mô hình trồng chuối tiêu hồng được đánh giá là đã đạt được thành công nhất định trong quá trình thử nghiệm. Đây là giống chuối có thời gian sinh trưởng ngắn, trung bình từ 10-11 tháng, dễ trồng, dễ chăm sóc; thích hợp đất tơi xốp, thoáng khí, tiêu nước và giữ ẩm. Chuối có thể trồng quanh năm nhưng phải bảo đảm nước tưới trong mùa nắng, thoát nước trong mùa mưa. Nếu muốn thu hoạch chuối vào dịp Tết thì nên trồng từ cuối tháng 2 đến đầu tháng 3 hàng năm”.

Được sự hỗ trợ về khoa học kỹ thuật của Hội Nông dân xã, anh Đặng Hoàng Nhâm (xóm Chiểm) đã quyết định cải tạo vườn tạp, chuyển đổi những vùng đồi hoang hóa kém hiệu quả sang trồng chuối tiêu hồng với quy mô gần 1ha. Toàn bộ diện tích chuối đều được anh Nhâm trồng chăm sóc theo đúng quy trình kỹ thuật, hướng dẫn, đảm bảo sạch, an toàn. Sau gần 2 năm triển khai, giống chuối tiêu hồng phát triển tốt.

Theo anh Nhâm, giống chuối này dễ trồng, ít sâu bệnh, quả nhiều. Sau khoảng 4 – 5 tháng chuối bắt đầu cho thu hoạch. Bình quân mỗi buồng có 8-10 nải, mỗi nải có 12-14 quả. Khi quả chín có màu vàng sáng, hương vị thơm ngon, mẫu mã đẹp hơn.

“Tôi thấy trồng chuối tiêu hồng rất thuận lợi. Chỉ mất năm đầu chi phí đầu tư nhiều do phải đầu tư mới hoàn toàn nên tốn nhiều chi phí, nhất là đầu hệ thống công nghệ tưới tự động. Còn từ năm sau trở đi thì chi phí đầu tư giảm được 50%, bởi hệ thống tưới đã có sẵn, chỉ đầu tư thêm phân bón, công chăm sóc… Trong khi đó, năng suất, sản lượng ổn định, cây nào cũng cho quả, không lo mất mùa như những loại cây trồng khác, hiệu quả kinh tế cao hơn nhiều lần chuối địa phương, thời gian sinh trưởng ngắn, mức đầu tư không cao, dễ bán, nhất là vào các dịp lễ, Tết…” – anh Nhâm chia sẻ.

Hiện nay toàn xã Quân Chu đã có hàng chục hộ dân tận dụng hết diện tích sản xuất để trồng chuối. Hiệu quả mô hình trồng chuối tiêu hồng đã được khẳng định và mở ra hướng đi mới cho người dân địa phương.

Theo anh Nguyễn Hữu Thọ, Chủ tịch Hội Nông dân xã Quân Chu, mặc dù có hiệu quả cao và đang được tiêu thụ tốt, song hiện tại người dân vẫn chủ yếu trồng chuối tự phát. Xã đang nghiên cứu và tìm hiểu, kết nối với một số đơn vị tiêu thụ với mong muốn tìm đầu ra ổn định cho bà con. Nếu có hợp đồng với giá bao tiêu ổn định, chính quyền xã sẽ cân nhắc mở rộng thêm diện tích, đồng thời hướng dẫn người dân đẩy mạnh ứng dụng khoa học vào sản xuất, đưa khu vực trồng chuối ở Quân Chu trở thành vùng sản xuất tập trung.

“Tôi nhận thấy đây là mô hình hiệu quả, đem lại lợi nhuận kinh tế khá cao. Huyện đang khuyến khích và chủ trương nhân rộng mô hình chuối này ra các địa phương khác và hướng tới xây dựng nhãn hiệu Tập thể cho sản phẩm chuối của xã Quân Chu”.
Ông Trần Văn Mỳ, Chủ tịch Hội Nông dân huyện Đại Từ.

Bài, ảnh: Lê Quang Tuấn